Omdat uw bijnierschorsfunctie tijdelijk of definitief onvoldoende is, wordt u behandeld met hydrocortison. We hebben informatie hierover voor u op een rij gezet, zodat u weet waar u aan toe bent, en hoe u moet handelen in verschillende omstandigheden. Leest u deze folder goed door en stelt u eventuele vragen aan uw behandelend arts of verpleegkundige.
Normaal gesproken maken gezonde bijnieren (onder invloed van de hypofyse) zelf extra bijnierschorshormoon (cortisol = hydrocortison) aan bij lichamelijke of psychische stress. Wanneer in het lichaam een tekort is aan dit hormoon, kan zogenaamde acute bijnierschorsinsufficiëntie of een Addison-crisis ontstaan. Als niet tijdig wordt ingegrepen, kan dit levensbedreigend zijn.
Bij koorts (temperatuur > 38°C), griep en andere ziekten moet u onmiddellijk het aantal tabletten hydrocortison verdubbelen. U gaat hiermee door tot de koorts en/of ziekte is verdwenen. Daarna gaat u weer terug naar het gebruikelijke aantal tabletten.
Bijvoorbeeld: stel dat u koorts heeft en u gebruikt normaal hydrocortison 10-5-5 mg. Op dag 1 van de koorts verdubbelt u de dosering en neemt u 20-10-10 mg. Pas wanneer u weer beter bent, gaat u terug naar uw gebruikelijke dosering van 10-5-5 mg.
Waarschuw bij braken altijd direct uw behandelend arts. Wanneer u omdat u moet braken (of ernstige diarree heeft) de medicijnen niet kunt innemen en binnenhouden, moet u zo snel mogelijk een injectie met hydrocortison krijgen. Misschien moeten we u zelfs tijdelijk in het Erasmus MC opnemen, zodat we u de medicijnen per infuus kunnen geven.
Bij kleine medische ingrepen (bijvoorbeeld het laten trekken van een kies of het laten verwijderen van een ingegroeide teennagel) en bij een maag-, darm- of blaasonderzoek, moet u vanaf 1 uur voor het onderzoek of de ingreep het aantal hydrocortisontabletten verdubbelen, tot na het onderzoek of de ingreep.
Bijvoorbeeld: stel dat u bij de tandarts een kies moet laten trekken en u gebruikt normaal hydrocortison 10-5-5 mg. Op de dag van de ingreep bij de tandarts neemt u 20-10-10 mg. Wanneer alles na de ingreep goed gaat, gaat u weer terug naar uw gebruikelijke dosering van 10-5-5 mg.
Elke operatie die u moet ondergaan, bespreekt u van tevoren met uw behandelend internist. Bij een ingreep onder narcose moet u de anesthesist en chirurg laten weten dat u een hydrocortison stress-schema via het infuus nodig heeft. Meestal wordt dit afgesproken door de internist of anesthesist.
Ook bij ernstige psychische stress kan de natuurlijke behoefte aan cortisol verhoogd zijn. Het kan zijn dat u ook in een dergelijke situatie het aantal tabletten hydrocortison dat u neemt, moet verdubbelen. Dat is echter voor iedereen anders.
Bijvoorbeeld: u heeft wellicht last van meer stress wanneer in uw naaste omgeving iemand ernstig ziek is, bij een begrafenis, een examen of het overlijden van een huisdier en dergelijke.
Neem altijd extra tabletten hydrocortison mee wanneer u van huis gaat. U kunt immers in een situatie terechtkomen waarbij u extra hydrocortisontabletten nodig heeft. Vertel uw familie, naasten en eventuele collega's dat u afhankelijk bent van hydrocortisontabletten, zodat zij weten wat zij in noodsituaties moeten doen en welke medische hulp zij moeten inschakelen.
Bespreek het gebruik van hydrocortisontabletten met uw huisarts en meldt het bij elk bezoek aan een specialist en de spoedeisende hulp.
Een SOS-medaillon is te koop bij de juwelier, de ANWB-winkel en de apotheek. Bij de apotheek kunt u een medicijnpaspoort halen, waarin staat welke medicijnen u gebruikt. Draag dit altijd bij u. Aan uw behandelend arts kunt u ook een 'artsenverklaring' vragen waarin staat dat u langdurig hydrocortison gebruikt.
In sommige situaties is het handig om een flesje hydrocortison en spuitmateriaal voor noodsituaties mee op reis te nemen. Bent u van plan een verre reis te maken, vraag uw arts dan om een recept en eventueel extra instructies. U hebt ook een in het Engels opgestelde brief nodig waarin uw medicijngebruik staat vermeld en de reden waarom u de tabletten gebruikt. Neem het flesje mee in uw handbagage als u met het vliegtuig reist en gooi het flesje weg na het verstrijken van de vervaldatum (eventueel via uw apotheek).
Bewaart u deze informatie goed, zodat u in noodsituaties de adviezen snel bij de hand heeft.
Twijfelt u of u het goed doet, of heeft u vragen, neem dan contact op met uw huisarts of uw behandelend internist. U kunt contact opnemen via de polikliniek of de kliniek endocrinologie van het Erasmus MC.
Uw huisarts kan buiten kantooruren overleggen met de spoedeisende hulp of de dienstdoende arts-assistent interne geneeskunde.
Polikliniek endocrinologie, bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.00 - 16.30 uur:
(010) 704 05 70.
Spoedeisende hulp: (010) 704 01 45.
Wat is bijnierschorsinsufficiëntie?
Normaal gesproken maken gezonde bijnieren (onder invloed van de hypofyse) zelf extra bijnierschorshormoon (cortisol = hydrocortison) aan bij lichamelijke of psychische stress. Wanneer in het lichaam een tekort is aan dit hormoon, kan zogenaamde acute bijnierschorsinsufficiëntie of een Addison-crisis ontstaan. Als niet tijdig wordt ingegrepen, kan dit levensbedreigend zijn.
Let op:uw lichaam is momenteel afhankelijk van de hydrocortisontabletten,u mag daarom nooit vergeten ze in te nemen! |
Wat te doen bij lichamelijke stress
Ziekte
Bij koorts (temperatuur > 38°C), griep en andere ziekten moet u onmiddellijk het aantal tabletten hydrocortison verdubbelen. U gaat hiermee door tot de koorts en/of ziekte is verdwenen. Daarna gaat u weer terug naar het gebruikelijke aantal tabletten.
Bijvoorbeeld: stel dat u koorts heeft en u gebruikt normaal hydrocortison 10-5-5 mg. Op dag 1 van de koorts verdubbelt u de dosering en neemt u 20-10-10 mg. Pas wanneer u weer beter bent, gaat u terug naar uw gebruikelijke dosering van 10-5-5 mg.
Braken en diarree
Waarschuw bij braken altijd direct uw behandelend arts. Wanneer u omdat u moet braken (of ernstige diarree heeft) de medicijnen niet kunt innemen en binnenhouden, moet u zo snel mogelijk een injectie met hydrocortison krijgen. Misschien moeten we u zelfs tijdelijk in het Erasmus MC opnemen, zodat we u de medicijnen per infuus kunnen geven.
Poliklinische ingrepen en onderzoek
Bij kleine medische ingrepen (bijvoorbeeld het laten trekken van een kies of het laten verwijderen van een ingegroeide teennagel) en bij een maag-, darm- of blaasonderzoek, moet u vanaf 1 uur voor het onderzoek of de ingreep het aantal hydrocortisontabletten verdubbelen, tot na het onderzoek of de ingreep.
Bijvoorbeeld: stel dat u bij de tandarts een kies moet laten trekken en u gebruikt normaal hydrocortison 10-5-5 mg. Op de dag van de ingreep bij de tandarts neemt u 20-10-10 mg. Wanneer alles na de ingreep goed gaat, gaat u weer terug naar uw gebruikelijke dosering van 10-5-5 mg.
Operatie onder algehele narcose
Elke operatie die u moet ondergaan, bespreekt u van tevoren met uw behandelend internist. Bij een ingreep onder narcose moet u de anesthesist en chirurg laten weten dat u een hydrocortison stress-schema via het infuus nodig heeft. Meestal wordt dit afgesproken door de internist of anesthesist.
Wat te doen bij psychische stress
Ook bij ernstige psychische stress kan de natuurlijke behoefte aan cortisol verhoogd zijn. Het kan zijn dat u ook in een dergelijke situatie het aantal tabletten hydrocortison dat u neemt, moet verdubbelen. Dat is echter voor iedereen anders.
Bijvoorbeeld: u heeft wellicht last van meer stress wanneer in uw naaste omgeving iemand ernstig ziek is, bij een begrafenis, een examen of het overlijden van een huisdier en dergelijke.
Voorzorgsmaatregelen
Extra medicijnen op zak
Neem altijd extra tabletten hydrocortison mee wanneer u van huis gaat. U kunt immers in een situatie terechtkomen waarbij u extra hydrocortisontabletten nodig heeft. Vertel uw familie, naasten en eventuele collega's dat u afhankelijk bent van hydrocortisontabletten, zodat zij weten wat zij in noodsituaties moeten doen en welke medische hulp zij moeten inschakelen.
Licht altijd uw arts in
Bespreek het gebruik van hydrocortisontabletten met uw huisarts en meldt het bij elk bezoek aan een specialist en de spoedeisende hulp.
Zorg voor een SOS-medaillon en medicijnpaspoort
Een SOS-medaillon is te koop bij de juwelier, de ANWB-winkel en de apotheek. Bij de apotheek kunt u een medicijnpaspoort halen, waarin staat welke medicijnen u gebruikt. Draag dit altijd bij u. Aan uw behandelend arts kunt u ook een 'artsenverklaring' vragen waarin staat dat u langdurig hydrocortison gebruikt.
Verre reizen
In sommige situaties is het handig om een flesje hydrocortison en spuitmateriaal voor noodsituaties mee op reis te nemen. Bent u van plan een verre reis te maken, vraag uw arts dan om een recept en eventueel extra instructies. U hebt ook een in het Engels opgestelde brief nodig waarin uw medicijngebruik staat vermeld en de reden waarom u de tabletten gebruikt. Neem het flesje mee in uw handbagage als u met het vliegtuig reist en gooi het flesje weg na het verstrijken van de vervaldatum (eventueel via uw apotheek).
Bewaar deze adviezen
Bewaart u deze informatie goed, zodat u in noodsituaties de adviezen snel bij de hand heeft.
Vragen
Twijfelt u of u het goed doet, of heeft u vragen, neem dan contact op met uw huisarts of uw behandelend internist. U kunt contact opnemen via de polikliniek of de kliniek endocrinologie van het Erasmus MC.
Uw huisarts kan buiten kantooruren overleggen met de spoedeisende hulp of de dienstdoende arts-assistent interne geneeskunde.
Contact
Polikliniek endocrinologie, bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.00 - 16.30 uur:
(010) 704 05 70.
Spoedeisende hulp: (010) 704 01 45.
