Naar topnavigatiemenu Naar hoofdnavigatiemenu Naar hoofdinhoud
bandage
Aandoening

Alvleesklierkanker

Pancreascarcinoom

Bij deze vorm van kanker zit er een kwaadaardige tumor in de alvleesklier. De tumor kan overal in de alvleesklier ontstaan, maar zit meestal in de kop van de alvleesklier.

Alvleesklierkanker: over deze aandoening

Wat is Alvleesklierkanker?

De alvleesklier ligt boven in de buik, achter de maag. De alvleesklier zorgt hoofdzakelijk voor het produceren van hormonen om de hoeveelheid bloedsuiker te regelen. Daarnaast maakt de alvleesklier enzymen/sappen aan voor de opname van eiwitten en vetten uit de voeding.  
De alvleesklier bestaat uit een kop, een lichaam en een staart. 

Alvleesklierkanker houdt in dat er zich een kwaadaardige tumor in de alvleesklier bevindt. Deze tumor bevindt zich voornamelijk in de kop van de alvleesklier, dan wordt het ook pancreaskopcarcinoom genoemd. 

 

 Hoe vaak komt het voor?

Jaarlijks wordt er in Nederland bij ongeveer 3.000 patiënten alvleesklierkanker vastgesteld en dat aantal neemt elk jaar toe. De meeste patiënten zijn ouder dan 65 jaar. Alvleesklierkanker komt iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.

 

Soorten

De meest voorkomende vorm is het type adenocarcinoom (ongeveer 95%). Hierbij ontstaat de tumor in de cellen die alvleesklierenzymen/sappen aanmaken. 

De overige 5% ontstaat onder andere in de cellen die hormonen aanmaken. Dit noemen we neuro-endocriene tumoren en deze zijn minder agressief van aard.

 

Oorzaak

Er is een aantal risciofactoren voor het krijgen van alvleesklierkanker:

  • Leeftijd
  • Roken 
  • Overmatig alcoholgebruik
  • Alvleesklierontsteking (pancreatitis)
  • Erfelijkheid: ongeveer 5-10%.
 

Symptomen en gevolgen

Een tumor in de alvleesklier is vaak al lang aanwezig voordat iemand klachten krijgt. De klachten zijn ook afhankelijk van de plaats van de tumor, waarbij er eerder klachten optreden als de tumor in de alvleesklierkop zit. De voornaamste klachten zijn:

  • Geelzucht: een alvleesklierkoptumor kan de doorgang van gal belemmeren. Hierdoor hoopt gal zich op en zorgt voor de gele kleur van het oogwit en de huid. 
  • Veranderde kleur (bleek) en samenstelling (brijig) van ontlasting
  • Onverklaarbaar gewichtsverlies
  • Suikerziekte: door aanwezigheid van een alvleeskliertumor kan de alvleesklier minder goed functioneren en kan er een tekort aan hormonen, waaronder insuline ontstaan. Hierdoor kan suikerziekte optreden.
  • Pijn treedt vaak later pas op. 

Wat wij voor u doen

Onderzoek en diagnose

Naast het lichamelijk onderzoek gebruiken we de volgende onderzoeken om de diagnose te kunnen stellen: 

Behandeling

De behandeling van alvleesklierkanker wordt altijd multidisciplinair en in aanwezigheid van alle betrokken specialismen bepaald. De keuze tussen de verschillende behandelingen is voornamelijk afhankelijk van de ligging van de tumor ten opzichte van verschillende bloedvaten, of er uitzaaiingen aanwezig zijn en van de algemene conditie van de patiënt. 

De behandeling kan bestaan uit de volgende onderdelen: 

  • Chirurgie (operatie) gecombineerd met chemotherapie
  • Chemotherapie
  • Radiotherapie (bestraling)
  • Immunotherapie (in onderzoeksverband)
 

Met wie heeft u te maken?

Chirurgie (Heelkunde)

Het specialisme Chirurgie van het Erasmus MC verzorgt de operaties voor patienten met alvleesklierkanker. Een team van 4 chirurgen met ruime ervaring onder leiding van professor dr. Bas Groot Koerkamp voeren deze uit. 
De operaties worden gedaan volgens de klassieke manier (met een groter litteken) of met behulp van kijkoperatietechnieken en de operatierobot. 
Twee verpleegkundig specialisten adviseren de patiënten bij vrage en problemen. De contactpersoon is mevr. Chulja Pek.

 

Interne oncologie 

Het specialisme Interne Oncologie van het Erasmus MC verzorgt de chemotherapie. Chemotherapie is noodzakelijk voor patiënten die geopereerd kunnen én voor patienten bij wie de ziekte al is uitgezaaid. Samen met het specialisme Chirurgie wordt veel onderzoek gedaan om de behandeling voor patiënten met alvleesklierkanker te verbeteren. De contactpersoon is dr. Marjolein Homs.

 

Maag-, darm- en leverziekten (MDL)

Het specialisme MDL zorgt door middel van endo-echografie voor het stellen van de diagnose. Hierbij wordt het weefsel van de alvleesklier en de tumor onderzocht. Ook zorgt het specialisme door het plaatsen van een stent (ERCP) voor het open houden van de galweg als de tumor in de kop van de alvleesklier zit. Ook wordt geelzucht behandeld. Daarnaast speelt het specialisme een rol bij het aanpassen/verbeteren van de voeding van de patiënt. De contactpersoon is dr. Lydi van Driel.

 

Radiotherapie

In sommige gevallen bestaat de behandeling van alvleesklierkanker uit (aanvullende) bestraling (radiotherapie) van de tumor. Dit wordt verzorgd door het specialisme Radiotherapie. De contactpersoon is dr. Joost Nuyttens.

 
Checklist

Komt u binnenkort bij ons op bezoek?

Hoe bereidt u uw gesprek voor? Wat neemt u mee? Alles wat u moet weten in een handig overzicht.
Bereid u voor