Reconstructie van de lach

Reconstructie van beweging van de mondhoek tijdens lachen is complex. Vaak zal nooit een perfect symmetrisch resultaat worden bereikt. Afhankelijk van de oorzaak en duur van de facialisparalyse kan dit door middel van herstel van takken van de aangezichtszenuw, door het gebruik van een andere hersenzenuw of door het verplaatsen van een kauwspier of spier van bovenbeen.

Herstel van aangezichtszenuwtakken is aangewezen tijdens dezelfde ingreep waarin deze werden beschadigd dan wel zo snel mogelijk hierna. Het herstel, dat nooit volledig is, duurt zeker 1 jaar.

Het gebruik van een andere hersenzenuw ter aansturing van de verlamde aangezichtsspieren kan tot ongeveer 1 jaar na het ontstaan van de facialisparalyse. Deze technieken leiden binnen ongeveer anderhalf jaar tot een onvolledig herstel met hooguit een willekeurige, niet spontane lach.

Voor een gedeeltelijke verlamming is het soms mogelijk om de lachfunctie van de aangedane kant te verbeteren door middel van een zenuwtransplantaat van het onderbeen dat onderhuids wordt aangesloten aan een van de gezonde wangtakken van de aangezichtszenuw aan de andere kant. De mate van verbetering is onvoorspelbaar en duurt tot 2 jaar voordat een maximaal resultaat wordt bereikt.

Wanneer de facialisparalyse langer dan anderhalf tot twee jaar bestaat, kan de lach alleen worden gereconstrueerd door het gebruik van een andere spier. Vaak wordt een kauwspier gebruikt die wordt verplaatst met behoud van doorbloeding en zenuwvoorziening. Door middel van peestransplantaten wordt de kauwspier verbonden aan mondhoek en lippen. De lach is direct na de operatie op te wekken door op de kiezen te bijten. Na training door middel van mimetherapie kan een willekeurige, niet spontane lach worden bereikt zonder te hoeven bijten.

Een complexere methode die vaak leidt tot de beste resultaten bestaat uit het verplaatsen van een spier uit het bovenbeen naar de wang. De doorbloeding en de zenuwvoorziening van de spier moeten worden hersteld met behulp van een operatiemicroscoop. Meestal is een voorbereidende operatie nodig 10 tot 12 maanden eerder waarbij een zenuwtransplantaat wordt aangesloten aan een van de gezonde wangtakken van de aangezichtszenuw aan de andere kant. Deze methode leidt binnen ongeveer tweeënhalf jaar tot een maximaal herstel met zowel een willekeurige als een spontane lach. Soms wordt gekozen om de zenuw van de verplaatste beenspier aan te sluiten op een kauwzenuw.

Voordeel hiervan is dat er maar 1 operatie nodig is en dat het herstel ongeveer anderhalf jaar duurt. Na training door middel van mimetherapie kan een willekeurige, niet spontane lach worden bereikt zonder te hoeven bijten.

Kort na de operatie

Ernstige complicaties die leiden tot een heroperatie of duidelijk slechter eindresultaat komen zelden voor. Zulke complicaties zijn: nabloeding, weefselversterf en een ernstige wondinfectie. Milde complicaties zoals geringe wondgenezingsstoornissen komen af en toe voor. Roken rondom de ingreep verhoogt het complicatierisico aanzienlijk. Andere risicofactoren voor wondgenezingsstoornissen zijn bestraling, suikerziekte en prednisongebruik.

Na de meeste technieken kan het nodig zijn het resultaat verder te verbeteren door (kleine) nacorrectie(s) zoals het strakker zetten van de peesophanging, een facelift of doornemen van een onderlipspier. Dit wordt doorgaans pas uitgevoerd bij een stabiel resultaat van de eerdere facialisreconstructie.