Inwendige bestraling (HDR) van de vagina

Wat is inwendige bestraling

Bij inwendige bestraling plaatst de radiotherapeut-oncoloog een holle buis in uw vagina, dit noemen we een cilinder. In deze cilinder komt een kleine radioactieve bron.
Hierdoor kan de vaginatop van binnenuit bestraald worden.

Tijdens de bestraling is er een paar minuten plaatselijk straling in uw lichaam. Als de bestraling klaar is, is er geen straling meer in uw lichaam. Mensen in uw omgeving krijgen geen straling.

Waarom inwendige bestraling?
U wordt inwendig bestraald omde kans te verkleinen dat de baarmoederkanker bovenin de vagina terugkomt.

Het voordeel van inwendige bestraling is dat een hoge dosis straling gegeven wordt bij het litteken, waar misschien nog kankercellen aanwezig zijn. Het doel is deze cellen uit te schakelen zodat de kans op terugkeer heel klein wordt. De gezonde cellen in de buurt worden zoveel mogelijk gespaard.

Voorbereiding

Voor de behandeling geeft uw radiotherapeut-oncoloog uitleg over de behandeling en krijgt u een lichamelijk onderzoek. De radiotherapeut kijkt of de vaginatop goed is genezen en bepaalt de maat van de cilinder.

Dit is een kunststof cilinder die op een smal buisjes wordt geplaatst (zie foto).


Vaginaal cilinder

CT-scan
Voor u de bestraling kunt krijgen, heeft u eerst een aparte afspraak om een CT-scan te laten maken. Deze scan wordt gemaakt om berekeningen te maken voor bestraling.

De CT-scan krijgt u op de afdeling radiotherapie. In de CT-ruimte ligt u op een behandeltafel. De radiotherapeutisch laborant brengt bij u in de vagina een vaginaal cilinder in. Op de polikliniek bekijkt de radiotherapeut welke maat cilinder voor u geschikt is. Deze maat cilinder wordt gebruikt bij de CT-scan en bij de bestraling.

Het inbrengen van de cilinder kan u even een vervelend gevoel geven. Zo nodig krijgt u van tevoren een gel ingebracht met een pijnstillend effect. Als de cilinder is ingebracht en gefixeerd, maken we een CT-scan van het bekken. Zodra de scan gemaakt is, verwijderen we het ingebrachte materiaal weer.

In totaal duurt deze afspraak ongeveer 20 minuten. Daarna kunt u naar huis.

Verloop van de behandeling

De inwendige bestraling vindt plaats op de afdeling Radiotherapie. De inwendige bestraling van de vaginatop is een korte behandeling. U wordt niet opgenomen, hoeft niet onder narcose en u hoeft niet nuchter te zijn.

Een van de radiotherapeutisch laboranten roept u uit de wachtkamer en brengt u naar een kleedkamer. Daar vragen we u te plassen en uw onderkleding uit te trekken. Een radiotherapeutisch laborant haalt u op en brengt u naar de bestralingskamer.

In de bestralingskamer vragen we u op de behandeltafel te gaan liggen, met uw benen in beensteunen. De radiotherapeutisch laborant brengt bij u in de vagina een vaginaal cilinder in. Als de vaginaal cilinder is ingebracht, wordt deze gefixeerd en aangesloten op het bestralingsapparaat. Dan kan de bestraling beginnen. Via het buisje waarop de cilinder is vastgemaakt, wordt de bestralingsbron ingebracht. De bestraling duurt ongeveer 5 tot 15 minuten.

Tijdens de bestraling bent u alleen in de bestralingskamer. De medewerkers mogen niet in de bestralingskamer blijven omdat ze anders te veel straling krijgen (stralingsbelasting). Zij houden vanuit een andere ruimte contact met u via een videocamera. Als u uw hand opsteekt, kunnen de laboranten de bestraling even stopzetten. Zij komen dan zo snel mogelijk bij u om te vragen wat er aan de hand is. De hele behandeling duurt ongeveer een half uur. Van de bestraling voelt u niets.

Als de bestralingsperiode voorbij is, gaat de radioactieve bron automatisch terug in de kluis van het bestralingsapparaat. Vanaf dat moment is er geen radioactieve straling meer in uw lichaam en ook niet in de kamer. Het ingebrachte materiaal wordt nu weer verwijderd. Daarna kunt u naar huis.

Als u later nog een volgende inwendige bestraling krijgt, gaat dit op dezelfde manier.

Aantal bestralingen
Deze inwendige bestraling wordt meestal 1 tot 3 keer gegeven.

Het behandelteam
In ons team werken verschillende zorgverleners samen, zoals dokters, laboranten en verpleegkundigen. Dat heet een multidisciplinair behandelteam. Omdat iedereen zijn eigen specialiteit heeft, kunnen we u de beste zorg geven. Er werken zowel mannen als vrouwen in ons team. U krijgt de zorgverlener die op dat moment beschikbaar is en die goed op de hoogte is van uw behandeling of onderzoek.

Meestal zijn er weinig tot geen klachten na de inwendige bestraling.

Soms is het plassen de eerste dagen wat gevoelig en kunt u wat meer aandrang hebben.
U kunt licht bloedverlies of vaginaal wat afscheiding hebben. Per persoon kunnen de klachten verschillen.

Deze klachten zijn niet verontrustend, maar horen bij de behandeling. per persoon kunnen de klachten verschillen.

Door de bestraling kan het bovenste deel van de vagina na een paar maanden wat droger en wat stugger voelen. U kant dan bij seksuele activiteit glijmiddel gebruiken. Alleen bij de combinatie van uitwendige en inwendige bestralingen kan de vagina ook wat nauwer of korter worden. Zo nodig wordt aan u uitgelegd wat u kunt doen om dit te voorkomen.

Patiëntinformatiecentrum Oncologie (PATIO)

Het patiëntinformatiecentrum is er voor iedereen die met kanker te maken krijgt, als patiënt of naaste. Het informatiecentrum bevindt zich aan de Zimmermanweg en is geopend van maandag t/m vrijdag van 8.00 - 16.30 uur. Telefoon: (010) 704 12 02. Mail: patio@erasmusmc.nl Voor alle mogelijkheden en activiteiten: www.erasmusmc.nl/kankerinstituut/patio. Kijkt u ook eens naar het ervaringsverhaal van Joris: www.erasmusmc.nl/video-patient-patio

Bent u bij ons onder behandeling en heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen over bijwerkingen, over de bestralingsbehandeling of medische vragen? Neem dan contact op met het secretariaat van uw behandelende radiotherapeut.

Tijdens uw bezoek aan onze afdeling kunt u de vragen ook stellen aan uw behandelend arts, de verpleegkundige of de radiotherapeutisch laborant.

De afdeling radiotherapie is bereikbaar via onderstaande telefoonnummers:

Tijdens kantooruren:

• (010) 704 13 14 (algemeen secretariaat radiotherapie)

Afspraak plannen:

• (010) 704 15 38 (patiëntenplanning radiotherapie)

Met dringende vragen buiten kantoortijden neemt u contact op via het algemene telefoonnummer en vraagt u naar de dienstdoende radiotherapeut.

• (010) 704 0 704