Inwendige bestraling van het hoofd- halsgebied

Wat we gaan doen

U krijgt een behandeling met inwendige bestraling van het hoofd-halsgebied. Voor deze behandeling wordt u in sommige gevallen opgenomen. Uw behandelend arts heeft u hierover geïnformeerd.

Wat is het?
Een ander woord voor inwendige bestraling is brachytherapie. Het woord brachytherapie komt van het Griekse woord brachy: dichtbij, en het Griekse woord therapie: behandeling. Hier betekent het: het plaatsen van een kleine radioactieve bron in of vlak bij het tumorweefsel.

Wat is het doel?
Het doel van de inwendige bestraling is het doen verdwijnen van de tumor.

Verloop van de behandeling

De behandeling begint op de dag na opname in het ziekenhuis.

Katheters plaatsen
De dag nadat u op de verpleegafdeling bent opgenomen, worden in de operatiekamer tussen de twee en acht dunne flexibele buisjes (katheters) bij u ingebracht op de plaats van de tumor. Voorbeelden van mogelijke implantaties zijn: lip, wang, of neus.
Bij implantatie van de neus wordt er aan de kant van de tumor een vetgaasje in de neus gebracht. Dit gaasje moet blijven zitten gedurende de bestralingen.

Narcose
Voor het inbrengen van de buisjes krijgt u algehele narcose. Soms wordt dit gecombineerd met een uitgebreidere operatie. Uw behandelend arts heeft u hierover geïnformeerd. De buisjes steken na de operatie door de huid naar buiten. Door de buisjes wordt later de radioactieve bron voor de inwendige bestraling ingebracht.

Berekeningen
Nadat de buisjes zijn geplaatst, maken we röntgenfoto’s of een CT-scan om te zien of de buisjes goed zitten. Ook kunnen we dan de voor de bestraling noodzakelijke berekeningen maken.
Bestraling: wanneer, hoe vaak en hoe lang?
Meestal krijgt u de eerste inwendige bestraling nog dezelfde dag of de dag erna. De bestraling duurt ongeveer 10 minuten. U krijgt twee keer per dag een bestraling met minimaal zes uur tussenpauze. De bestralingen zijn altijd op doordeweekse dagen.

De bestraling
Van de bestraling voelt u niets. Voor elke inwendige bestraling worden de katheters die bij u zijn ingebracht, via verlengsnoertjes aangesloten op het bestralingsapparaat. Tijdens de behandeling bent u alleen in de kamer. Er is een videocamera aanwezig, zodat de medewerkers u kunnen zien. Zo nodig kunnen zij de bestraling onderbreken. Zodra de bestralingstijd voorbij is, gaat de radioactieve bron automatisch terug in de kluis van het bestralingsapparaat en worden de verlengsnoertjes losgekoppeld. Vanaf dat moment is er geen straling meer in uw lichaam en ook niet in de kamer. Na de bestraling gaat u weer terug naar de verpleegafdeling of naar huis. Indien u niet naar huis gaat, maar tussen de bestralingen op dezelfde dag in het ziekenhuis wilt verblijven, zijn hier mogelijkheden voor. Dit kunt u aangeven bij uw behandelend arts.

Laatste bestraling
Op de dag van de laatste bestraling worden de buisjes en het eventuele neusgaasje verwijderd. Dit gebeurt op de verpleegafdeling of op onze zorgpost. Hierna mag u in principe naar huis. U krijgt van de afdeling zalf en eventuele pijnstilling mee.

Het behandelteam
In ons team werken verschillende zorgverleners samen, zoals dokters, laboranten en verpleegkundigen. Dat heet een multidisciplinair behandelteam. Omdat iedereen zijn eigen specialiteit heeft, kunnen we u de beste zorg geven. Er werken zowel mannen als vrouwen in ons team. U krijgt de zorgverlener die op dat moment beschikbaar is en die goed op de hoogte is van uw behandeling of onderzoek.

Tijdens de behandeling

• Eten en drinken kan tijdens de behandeling moeilijk zijn. U krijgt aangepaste voeding als dit nodig is.
• De verzorging van de binnenzijde van de lip of de voorkant van de mond kan tijdelijk lastig zijn als u op de lip of wang wordt bestraald.
• Het kan zijn dat een neusgat dicht zit. Dit kan komen door zwelling van de slijmvliezen van de neus in combinatie met het vetgaasje wat in het neusgat zit.
• Als u pijnklachten heeft, kunt u dit laten weten aan de verpleegkundige. Als u wilt, krijgt u pijnstilling.

Na de behandeling thuis

Eén tot twee weken na de laatste bestraling treedt er een ontsteking op van het slijmvlies in het bestraalde gebied. Het slijmvlies wordt rood en pijnlijk.

Bijbehorende klachten zijn:

• problemen met eten;
• pijnlijke en rode huid.
• kapotte huid, lip en slijmvliezen in de mond.
• korsten in de neus bij bestraling van de neus met soms een bloedneus en/of verstopte neus en neusholte.
• Bloed vanuit de lip en/of wang als u hier bent bestraald.
• Zwelling van de neus of de lip.

Deze bijwerkingen zijn niet te voorkomen, maar wel te verlichten met behulp van medicijnen en adviezen. Uw behandelend arts bespreekt dit met u. In de loop van vier tot zes weken nemen de klachten geleidelijk af. Als de klachten erger worden en u zich zorgen maakt, kunt u altijd contact opnemen met uw behandelend arts.

Bent u bij ons onder behandeling en heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen over bijwerkingen, over de bestralingsbehandeling of medische vragen? Neem dan contact op met het secretariaat van uw behandelende radiotherapeut.

Tijdens uw bezoek aan onze afdeling kunt u de vragen ook stellen aan uw behandelend arts, de verpleegkundige of de radiotherapeutisch laborant.

Patiëntinformatiecentrum Oncologie (PATIO)

Het patiëntinformatiecentrum is er voor iedereen die met kanker te maken krijgt, als patiënt of naaste. Het informatiecentrum bevindt zich aan de Zimmermanweg en is geopend van maandag t/m vrijdag van 8.00 - 16.30 uur. Telefoon: (010) 704 12 02. Mail: patio@erasmusmc.nl Voor alle mogelijkheden en activiteiten: www.erasmusmc.nl/kankerinstituut/patio. Kijkt u ook eens naar het ervaringsverhaal van Joris:

De afdeling radiotherapie is bereikbaar via onderstaande telefoonnummers:

Tijdens kantooruren:

• (010) 704 13 14 (algemeen secretariaat radiotherapie)

Afspraak plannen:

• (010) 704 15 38 (patiëntenplanning radiotherapie)

Met dringende vragen buiten kantoortijden neemt u contact op via het algemene telefoonnummer en vraagt u naar de dienstdoende radiotherapeut.

• (010) 704 0 704