Koorts bij kinderen

U kunt de film Koorts bij kinderen, tips en adviezen voor een goed herstel bekijken met de belangrijkste informatie over het zorgen voor uw kind met koorts. Wij raden u aan eerst de film te bekijken en dan deze informatie verder door te lezen. U vindt de film op www.sehzorg.nl/koortskinderen.

Wanneer de temperatuur van het lichaam boven de 38 graden komt is er sprake van koorts. Dit is een normale reactie van het lichaam op een infectie. De temperatuur kan oplopen tot boven de 40 graden en wisselen gedurende de dag of per dag. Dit zegt niets over hoe ernstig de ziekte is en komt vaak voor bij jonge kinderen.

Oorzaak

De oorzaak van koorts is meestal een infectie. Ook kan een kind koorts krijgen nadat hij een vaccinatie heeft gehad. Infecties worden meestal door een virus veroorzaakt, zoals bij verkoudheid of griep. In sommige gevallen is er echter een infectie door een bacterie. De meest voorkomende bacteriële infecties bij kinderen zijn een longontsteking of een nierbekkenontsteking. De meest ernstige infecties zijn hersenvliesontsteking of bloedvergiftiging, maar deze komen zelden voor.

Longontsteking

Bij een longontsteking zijn de kleine luchtwegen en longblaasjes ontstoken. De oorzaak kan een virus of een bacterie zijn. Een longontsteking geeft klachten als koorts, hoesten en benauwdheid en soms buikpijn. Daarnaast kunnen er ook algemene klachten zijn, zoals moeheid en niet willen eten of drinken.

Koortsstuip Bij kinderen van 3 maanden tot 6 jaar kan bij koorts een koortsstuip optreden. Dit is een aanval van trekkingen met armen en benen, waarbij een kind het bewustzijn verliest. Het komt bij 1 op de 20 kinderen voor. Meestal gaat de aanval na enkele minuten vanzelf over. Wanneer uw kind een koortsstuip heeft, is het belangrijk bij uw kind te blijven en te zorgen dat hij zich niet kan bezeren. Bel 112 wanneer de stuip langer duurt dan 5-10 min. Bel anders de huisarts, die u zo nodig verwijst naar een kinderarts. Koortsstuipen veroorzaken geen schade aan de hersenen en bij een gewone koortsstuip is geen aanvullend onderzoek nodig.

Als uw kind koorts heeft, voelt hij warm aan. Uw kind kan moe en hangerig zijn, of minder willen eten of drinken. Ook kan uw kind last hebben van hoesten, keelpijn, buikpijn of hoofdpijn. U kunt met een thermometer de temperatuur van uw kind opmeten. Dit kan met een rectale thermometer (via de billen). Het kan ook via de oksel of mond, of met een oorthermometer. Deze zijn vooral bij baby’s echter minder geschikt. Meet de temperatuur in ieder geval telkens op dezelfde manier. Als de temperatuur boven de 38 graden is, heeft uw kind koorts.

Volg onderstaande adviezen op als uw kind koorts heeft. Wanneer uw kind normaal speelt, drinkt en plast, zijn dat geruststellende tekenen. Dit kan echter veranderen, dus het is belangrijk uw kind goed in de gaten te houden. Let daarbij op de specifieke signalen die beschreven staan in de tabel onderaan en volg de bijbehorende adviezen op.

• Geef uw kind genoeg te drinken, bied regelmatig kleine beetjes aan. Geef uw kind geen koolzuurhoudende dranken. Het is niet erg wanneer uw kind een paar dagen niet eet.
• Kleed uw kind niet extra warm aan, maar zorg dat het de warmte kwijt kan.
• Uw kind mag alles doen waar hij energie voor heeft. Extra bedrust is niet nodig, maar laat uw kind rustig uitzieken.
• Als uw kind pijn heeft of oncomfortabel is: geef paracetamol volgens de gebruiksaanwijzing (zie ook verderop).
• Bij verkoudheid: spoel de neus een paar keer per dag met zout water, of gebruik eventueel een slijmzuiger om de neus open te houden (beide te koop bij de drogist).
• Wanneer uw kind vlekjes krijgt, doe de glastest (zie onder).
• Het kan handig zijn per dag bij te houden wat de temperatuur van uw kind is en hoeveel uw kind plast.

Glastest Doe de ‘glastest’ als uw kind ziek is en vlekjes krijgt. Duw een glas stevig tegen de huid. Als de vlekjes zichtbaar blijven door het glas heen, kan dit wijzen op ernstige infectie en is het belangrijk snel medische hulp te vragen. Foto glastest: meningitisnow.org

Paracetamol

Koorts is op zichzelf onschuldig en het is niet nodig de temperatuur te verlagen. Dit geldt ook voor koorts boven de 40 graden. Ook voorkomt paracetamol koortsstuipen niet. Als uw kind pijn heeft, hangerig is of zich ziek voelt, kan paracetamol helpen. Geef paracetamol op vaste tijden volgens de gebruiksaanwijzing. Zie ook onder ‘Pijnstilling bij kinderen’ op www.erasmusmc.nl/patientenfolders. Het gebruik van paracetamol staat de normale genezing van uw kind niet in de weg.

Antibiotica (op recept van een arts)

Bij sommige infecties kunnen antibiotica nodig zijn. Het is belangrijk om te weten dat behandeling met antibiotica niet helpt tegen virussen. Ook kan het niet altijd bacteriële infecties voorkomen. Of uw kind antibiotica nodig heeft, moet door een arts worden beoordeeld. Uw kind kan bijwerkingen krijgen van antibiotica, zoals huiduitslag, braken of diarree. Als uw kind bijwerkingen krijgt, neemt u dan contact op met uw huisarts.

Mocht u na het lezen van de informatie nog vragen hebben, neemt u dan gerust contact op met uw huisarts of de behandelend arts op de polikliniek.

Meer informatie vindt u op www.sehzorg.nl/koortskinderen of www.thuisarts.nl/koorts-bij-kinderen. Informatie voor kinderen op: www.kindenziek.nl.