Diversiteit en inclusie zijn dagelijkse realiteit in de spreekkamer. Daarom is het cruciaal dat zorgprofessionals al tijdens hun opleiding leren met een inclusieve blik te kijken. Maar hoe vertaal je dat naar onderwijs? Hoe maak je casussen écht representatief? Op 27 mei gingen docenten, adviseurs en studenten hierover in gesprek tijdens EA2030-ochtend over D&I. Chantal van Andel: ‘Er gaat al een heleboel echt goed.’
90% van gezondheidsproblemen hangt af van persoonsgeboden aspecten. Denk aan waar mensen geboren worden, leven, werken en ouder worden. Geen aandacht aan deze aspecten kan leiden tot gezondheidsverschillen en ongelijke zorg. Daarom is D&I integraal onderdeel van de Erasmusarts 2030 opleiding. Verschillende docenten, adviseurs en studenten vertelden tijdens de EA2030-ochtend op 27 mei wat docenten en in het bijzonder onderwijsontwikkelaars D&I kunnen doen.
Kijk hier de bijeenkomst terug.
Lees meer op TIP. Zoek op D&I check. Of klik hier (alleen toegankelijk voor Erasmus MC-medewerkers).
D&I Scan
Chantal van Andel is adviseur D&I voor Onderwijs en ondersteunt het onderwijs bij de implementatie ervan. Om eens te polsen hoe het ervoor staat, heeft Chantal een D&I scan uitgevoerd: Ze heeft alle bestaande casuïstiek doorgenomen en lette daarbij op de patiëntkenmerken, zoals namen, geslacht en etniciteit, sociaal-culturele context, inclusieve taal en de (ir)relevantie verschillen.
Veel D&I in casussen
Chantal ziet al veel diversiteit terug in de casussen, bijvoorbeeld in de patiëntnamen, geslacht, beroep, religie, en vaccinstatus. LHBTQIA+ is ook terug te zien in casussen en er wordt af en toe ook de sociaal-culturele context meegegeven. Studenten worden ook aangezet tot medisch verschil denken: ‘Kinderen met Aziatische achtergrond hebben grotere kans op archipelvlekken.’Achtergrond, taal en afbeeldingen
Maar ze ziet ook dat er een onder-representatie van patiënten met een niet-westerse migratieachtergrond. ‘Zo kwam ik maar 1 Turkse, 1 Marokkaanse, 1 Syrische patiënt tegen’, vertelt Chantal. Maar als we kijken naar regio Zuid-Holland, dan heeft 20% van de inwoners een niet-westerse migratieachtergrond. Dus dat zou betekenen dat we dit bij minstens 1 op de 5 casussen terug moeten zien.’ In taal en afbeeldingen kwam ook niet veel diversiteit terug: weinig foto’s van donkere huiden of in taal ‘Neonaat wordt niet roze van kleur.’ waarbij de zwarte huid nooit roze zal kleuren.Wat kun je als docent zelf doen?
Klaske Vliegenthart, blokcoördinator Blok 4 Afweer en Aanpak van Infecties, gaf tips op drie onderdelen van D&I: diversiteit, inclusie en gelijke kansen. Betrek diverse perspectieven van studenten en docenten in onderwijs en discussie waar daar een van. ‘Want je hebt zelf maar 1 idee’, vertelde Klaske. ‘Mijn docenten hebben verschillende casussen gemaakt. Sommige vond ik fantastisch een bij sommige dacht ik ‘moet dit zo?’.’ Denk aan tekenen of rollenspellen. ‘Ik had het niet bedacht. Ik houd er niet van. Maar je ziet dat het ontzettend gewaardeerd wordt door studenten, die gaven echt hele positieve feedback.’
Tips op diversiteit
- Zorg voor representatieve patiëntprofielen
- Geef aandacht aan sociale en culturele context van de patiënt
- Gebruik inclusief en respectvol taalgebruik
Tips op inclusie
- Zorg voor variatie in werkvormen en communicatiestijlen
- Bied structuur, voorspelbaarheid en visuele rust
- Laat studenten verschillende groepsrollen oefenen
Tips op gelijke kansen
- Gebruik meerdere beoordelingsvormen
- Vermijdt bevooroordeling van extraverte of talige studenten
- Beoordeel waar mogelijk anoniem
Lees meer op TIP. Zoek op D&I scan (alleen toegankelijk voor Erasmus MC-medewerkers).
Sociaal veilige leeromgeving
Om gesprekken over D&I onder studenten te kunnen voeren is een sociaal-veilige leeromgeving van groot belang, vinden studenten Roísín Mc Cormack en Tim Benders. Tim vertelde aan de hand van een onderzoek onder studenten dat stereotyperende casuïstiek of lesmaterialen dragen bij aan gevoelens van exclusie en onveiligheid. ‘Dat is het laaghangend fruit’, zei Tim. ‘Dat is iets wat we heel goed kunnen voorkomen door bij het ontwikkelen van het lesmateriaal goed bij stil te staan. En daarmee kunnen we leerervaring van de student verbeteren.’In het onderzoek over D&I in het onderwijs gaven studenten ook aan zich niet altijd op hun gemak te voelen om D&I onderwerpen te bespreken. ‘Maar wanneer dit wel gebeurt’, vertelde Tim. ‘wanneer er wel open gesprekken ontstaan, dan draagt dat juist heel erbij aan wederzijds begrip.’ Zijn tip aan docenten: ‘Probeer ruimte te laten voor een open gesprek.’
Inclusief onderwijs
Dorine Heijltjes en Merle van Rooijen zijn studieadviseurs. Niet alleen de patiënten zijn divers, maar ook onze studenten en sommigen hebben extra ondersteuning nodig. Denk aan studenten met een functiebeperking, zoals ADHD. Door je onderwijs iets aan te passen, bijvoorbeeld door communicatie, verwachtingen, hoofd- en bijzaken expliciet te maken, voorkom je miscommunicatie en teleurstelling. Dorine noemde ook alle ondersteuning die voor studenten beschikbaar is.Zie onder dit artikel een overzicht van alle hulpmiddelen.
D&I is niet alleen onderdeel van VIP
Timo Bolt is universitair hoofddocent Medische Geschiedenis en coördinator D&I-onderwijs binnen VIP-lijn. Timo pleit dat D&I een integraal onderdeel wordt van heel EA2030 en de onderwijsomgeving en zeker niet alleen van de VIP-lijn. Ook vraagt D&I om balanceerwerk. Meer D&I in het onderwijs kan het verschil maken t.a.v. gezondheidsongelijkheid, kwaliteit van zorg en inclusievere gezondheidszorg.
