Naar topnavigatiemenu Naar hoofdnavigatiemenu Naar hoofdinhoud
education-book
Bij- of nascholing

Basiscursus Ziekenhuismanagement

Inzicht in verantwoordelijkheid op verschillende Managementniveaus.

Startmoment: Zie startdata
Duur: 2 dagen
Onderwijsaanbieder: Discipline Overstijgend Onderwijs (DOO)

Over deze opleiding

Overzicht

De afdeling Onderwijsbeleid en- Advies verzorgt het Discipline Overstijgend Onderwijs (DOO) voor artsen in opleiding tot medische specialist (AIOS) in de Onderwijs- en Opleidingsregio Zuidwest Nederland. Het cursusaanbod is voor alle AIOS gelijk.

Vorm
Deze cursus bestaat uit twee cursusdagen. Alle deelnemers ontvangen ruim voor aanvang van de cursus een selectie van artikelen. Zij worden geacht deze voorafgaand aan de cursus geheel gelezen te hebben. De studietijd hiervoor bedraagt naar schatting vier uur.

Begeleiding
Deze cursus is ontwikkeld door de Academie voor Medisch Specialisten, een samenwerkingsverband van de Federatie Medisch Specialisten, VvAA en de ESHPM.

De programmaleiding ligt in handen van Drs. Jolande Verhulst. De cursusleider verzorgt de cursus inhoudelijk samen met een wisselend team van zeer ervaren en kundige docenten. 

Doelgroep en aanbevolen opleidingsjaar
De cursus is bestemd voor AIOS, bij voorkeur in de laatste fase van hun opleiding. Ook leden van de opleidingsgroep kunnen zich inschrijven.

Inhoud

Medisch specialisten functioneren niet in een isolement, maar in een team samen met allerlei andere professionals. En daarbij maken zij gebruik van middelen, die altijd schaars zijn. Er moeten dus ook altijd keuzes gemaakt worden op basis van afwegingen met betrekking tot effectiviteit en efficiency.

Zowel het bepalen van inhoud en vorm van die samenwerking als het maken van die keuzes vormen een onvervreemdbaar onderdeel van de medisch specialistische professie. Dit speelt op alle niveaus van het zorgsysteem: bij de inrichting van de eigen praktijk en de samenwerking binnen de vakgroep, in de betrokkenheid van de vakgroep bij het management van de afdeling, in de betrokkenheid van de medische staf bij het ziekenhuisbeleid en bij het overleg met allerlei partijen buiten het ziekenhuis over inrichting en financiering van de zorg.

Deze cursus biedt AIOS inzicht in hoe zij hun verantwoordelijkheid op die verschillende niveaus kunnen waarmaken. Dat gebeurt met behulp van presentaties door docenten met veel praktijkervaring op deze terreinen, met veel ruimte voor vragen en discussie.

Doelstellingen

Algemene doelstelling:

Deelnemers weten na afloop hoe zij moeten handelen binnen de context van de organisatie en het beleidsproces van het ziekenhuis en haar omgeving om tot een zo optimaal mogelijke inrichting van hun eigen patiëntenzorg te komen.

Subdoelen:

  • Deelnemers weten aan welke eisen een goed functionerende vakgroep moet voldoen, kunnen een inschatting maken van hun eigen invloed daarop en weten waar ze op moeten letten bij sollicitaties.
  • Deelnemers weten aan welke eisen het kwaliteitsbeleid van een vakgroep of afdeling moet voldoen en zijn in staat verbeterprojecten te ontwerpen.
  • Deelnemers zijn in staat om de structuur en het functioneren van het ziekenhuis te beschrijven en kunnen een gefundeerd oordeel formuleren over de rol en positie van de medisch specialist daarin.
  • Deelnemers zijn in staat om de voornaamste kenmerken en de achtergronden van de beleidscyclus van het ziekenhuis te beschrijven. Tevens kunnen zij aangeven hoe het beleid van de vakgroep binnen deze context kan worden vormgegeven.
  • Deelnemers zijn in staat de voornaamste aspecten en achtergronden van het overheidsbeleid ten aanzien van de (ziekenhuis)zorg te beschrijven, inclusief organisatie en financiering, en zijn in staat een inschatting te maken van de consequenties voor de patiëntenzorg. 

Praktische informatie

Startdata

Module  Cursus dag 1 Cursus dag 2  Tijd Status
Ziekenhuismanagement 13-12-2023 14-12-2023 09.00 - 17.00 Vol

 

Cursus data 2024 klik hier 

Programma

Dag 1

09.00 – 09.45  Onderlinge kennismaking, leerdoelen, opzet van en filosofie achter de cursus

09.45 – 12.15  De ziekenhuisorganisatie

Organisatie ziekenhuis en medische staf:

  • Geschiedenis van de verhouding tussen ziekenhuis en medische staf
  • Basisvormen in de organisatie van ziekenhuis in verleden, heden en nabije toekomst
  • Diversiteit in posities van medische staven in (verschillende typen) ziekenhuizen
  • Organisatievormen van de medische staf en de consequenties daarvan
  • Diversiteit in managementfuncties van medisch specialisten
  • De verhouding van de medisch specialist met het ziekenhuis
  • Varianten in verhouding met het bedrijfskundig management
  • (het hanteren van) de verhouding met afdeling en vakgroep
  • Actuele ontwikkelingen in organisatie van ziekenhuizen en positie medische staven
  • Rol van de toezichthoudende instellingen
  • Consequenties voor zorginstellingen en medisch specialisten Overheidsbeleid en organisatie van de zorg
  • De organisatie van de zorg in grote lijnen
  • Invoering van gereguleerde marktwerking in de zorg: aannames en stand van zaken
  • De werking van de driehoek verzekeraar-consument/patiënt-zorgaanbieder
  • Consequenties voor zorginstellingen en medisch specialisten
  • Argumenten voor en tegen marktwerking in de zorg

12.15 – 13.00  Lunch

13.00 – 16.45  Ontwikkelingen in de financiering van de zorg

  • Ontwikkeling van de ziekenhuisfinanciering in de afgelopen decennia
  • Van inputfinanciering naar outputfinanciering en de consequenties daarvan
  • Overgang van DBC’s naar DOT
  • Hernieuwde budgettering d.m.v. raamovereenkomsten
  • Rol van het Macrokader Zorg
  • Verhouding met de verzekeraars
  • Verhouding tussen ziekenhuisfinanciering en honorering vrijgevestigden
  • Veranderingen in positie medisch specialist vanaf 2015
  • Consequenties voor de bedrijfseconomie van ziekenhuis, afdeling en vrijgevestigde medische staf 

16.45 – 17.00 Afronding van de dag

 

Dag 2

09.00 – 12.15  Beleid, van visie-ontwikkeling naar daadwerkelijk doen

  • Aspecten van beleidsontwikkeling voor verschillende actoren in de ziekenhuisorganisatie
  • Hoe te komen van beleidsontwikkeling, jaarplannen tot het behalen van beoogde resultaten
  • Invloed van de overheid op beleidsontwikkeling
  • Rollen van en verhoudingen tussen de voornaamste partijen in de organisatie
  • Inzicht in actuele beleidsthema’s als Veiligheid, Logistiek en Performance Management
  • Consequenties van de financieringssystematiek voor de verhouding tussen ziekenhuizen en medisch specialisten en tussen medisch specialisten onderling

De planning & controlcyclus en de rol van de medisch specialisten daarin

  • Aspecten van de besturing van een ziekenhuis
  • De verschillende sturingsinstrumenten
  • Verloop van de planning en control cyclus
  • De rol van de vakgroep en de medische staf in deze processen
  • Reflectie op mogelijkheden voor invloed op dit proces aan de hand van casuïstiek
  • Manieren van denken over veranderingsprocessen in organisaties
  • Impact van kwaliteitsindicatoren op werkproces van de medisch specialist

12.15 – 13.00  Lunch

13.00 – 14.00  Gespecialiseerd, en dan?

  • Consequenties van dienstverband en vrije vestiging: juridisch, organisatorisch en financieel
  • Waar moet je rekening mee houden als je gaat solliciteren

14.00 – 16.45  Het functioneren van de vakgroep en de rol van de individuele medisch specialist daarin

  • Kenmerken van een goed functionerende vakgroep
  • Het beleid van de vakgroep
  • Structuur, taakverdeling, mandatering
  • Besluitvorming
  • Efficiënte organisatie van de eigen praktijk
  • Communicatie, klimaat, individueel functioneren
  • Beleid ten aanzien van werving en selectie
  • Bespreking van casuïstiek

16.45 – 17.00  Evaluatie en afronding van de training 

 

 

Kosten

Cursusprijzen 2022

Ziekenhuismanagement 2 dagen €625,00

Aan deelname van een DOO zijn kosten verbonden.

Deze worden verrekend met de desbetreffende afdeling en hoef je zelf niet (vooraf) te betalen.

Als je aios bent in een van de andere ziekenhuizen, dan worden deze kosten betaald door het ziekenhuis waar je op desbetreffende cursusdatum in dienst bent.

Voorbereiding

Literatuur en voorbereiding

De cursus bestaat uit twee hele dagen cursus en ongeveer vier uur huiswerk. Aanwezigheid is verplicht en wordt geregistreerd. Zie de onderstaand overzicht voor de voorbereiding per cursusonderdeel. 


Algemene voorbereiding

Formuleren van persoonlijke leerdoelen en deze bespreken met de opleider.

  • Visiedocument De Medisch Specialist 2025. Literatuur en voorbereiding thema ‘De ziekenhuisorganisatie’
  • Artsen met verstand van zaken, hoofdstukken 8 en 12
  • Artikel F. Sanders, ‘Monro kliniek haalt krenten uit de pap’, Medisch Contact 16 mei 2013
  • Artikel H. Schaaf, ‘Zorg niet gebaat bij ‘Medisch Specialistisch Bedrijf’, Medisch Contact 8 januari 2015

Literatuur en voorbereiding thema ‘Financiën’

  • Artsen met verstand van zaken, hoofdstukken 3 en 4

Literatuur en voorbereiding thema ‘Beleid van visie-ontwikkeling naar daadwerkelijk doen’

  • Brief van de minister van 10 februari 2012, als reactie op rapport Medische Specialistische Zorg in 2020
  • Brief van de minister van 2 maart 2015, ‘ Het jaar van de transparantie’

Literatuur en voorbereiding ‘ Functioneren van de vakgroep’

  • Maak een checklist van aandachtspunten voor je huidige of toekomstige sollicitaties m.b.t. het goed functioneren van een vakgroep
  • P. Ramler, W. Raadgers, Samenwerken vergt onderhoud, Springer Uitgeverij, Leusden, 2005

Ter inspiratie:

  • Artsen met verstand van zaken, hoofdstuk 21 (verhaal Michiel Schreuder)

Vragen?

Voor vragen kunt u contact opnemen via doo@erasmusmc.nl

Aanmelden en voorwaarden

Registratie

Afmelden en annuleringskosten

U wordt verzocht zich bij verhindering door een collega te laten vervangen. Kosteloos annuleren is uitsluitend mogelijk tot 4 weken voor aanvang van de eerste cursusdag. Bij annuleringen op kortere termijn wordt € 325,- in rekening gebracht bij uw afdeling. Dit geldt ook in geval van ziekte.

Bij onvoldoende deelnemers wordt de training uiterlijk 4 weken voor de geplande datum door ons geannuleerd.