Wisseling van rode bloedcellen

Over de behandeling

Wat zijn rode bloedcellen?

Rode bloedcellen zijn een onderdeel van uw bloed. Rode bloedcellen vervoeren zuurstof door uw hele lichaam. Verder bestaat bloed onder andere uit plasma, witte bloedcellen en bloedplaatjes. Bloed is rood door de rode bloedcellen.


Afbeelding 1. De onderdelen van bloed.

Afbeelding(en) gemaakt met BioRender.com

Wat is wisseling van rode bloedcellen?

Bij deze behandeling halen we een deel van uw eigen rode bloedcellen uit uw lichaam. Tegelijkertijd krijgt u nieuwe, gezonde rode bloedcellen. Deze komen van een donor. Een donor is een gezond persoon die bloed heeft gegeven.

Waarom krijgt u deze behandeling?

In uw lichaam gaat er iets mis met de aanmaak van rode bloedcellen. Dit kan komen door verschillende aandoeningen. Bijvoorbeeld:

• sikkelcelziekte
• polycythemia vera
  
• erytropoietische portoporfyrie met hepatische crise

Hoe vaak krijgt u deze behandeling?

Het verschilt per patiënt hoe vaak de behandeling nodig is. Dit bespreekt de arts met u.

Voorbereiding

Eten en drinken

De dag voor de behandeling

Drink minimaal 2,5 liter op de dag voor uw behandeling. Dit mag water zijn, maar het mogen ook andere dranken zijn. Hierdoor zijn uw bloedvaten goed gevuld tijdens de behandeling. Dit maakt het makkelijker om in uw arm te prikken. Ook zorgt dit dat de behandeling gemakkelijker verloopt.

De dag van de behandeling

U hoeft niet nuchter te zijn voor uw behandeling. Dat betekent dat u gewoon mag blijven eten en drinken. Het is juist belangrijk dat u de ochtend van uw behandeling goed eet en drinkt.

Tijdens de behandeling krijgt u eten en drinken van ons. U hoeft dus geen eten of drinken mee te nemen naar het ziekenhuis. Uw bezoek kan ook drinken van ons krijgen, maar geen eten.

Makkelijke kleding

Draag gemakkelijke kleding op de dag van de behandeling.

• We moeten makkelijk bij allebei uw armen kunnen.
• U kunt tijdens de behandeling niet naar het toilet. U kunt wel plassen op een po of met een plasfles. Draag daarom een broek of rok die u makkelijk aan en uit kunt trekken. Zo kunnen we u goed helpen.

Wat neemt u mee?

U kunt iets meenemen om u te vermaken tijdens de behandeling. Bijvoorbeeld een boek of telefoon. Houd er rekening mee dat u maar 1 arm kunt gebruiken tijdens de behandeling.

U kunt iemand meenemen naar het ziekenhuis. Er mag 1 persoon bij u blijven tijdens de behandeling.

Vervoer

Na de behandeling kunt u moe zijn. Zorg daarom dat u niet zelf naar huis hoeft te rijden na de behandeling.

Tijdens de behandeling

Wat gaan we doen?

U komt voor de behandeling naar het ziekenhuis. Ligt u al in het ziekenhuis? Dan brengen we u naar de afdeling hemaferese voor de behandeling. Of we komen naar uw afdeling toe. Daarna volgen deze stappen:

1. U gaat zitten op een gemakkelijke stoel. Of u ligt in bed.
2. In uw ene arm prikken we een naald. Dit doen we in een ader aan de binnenkant van uw elleboog.
3. Op deze naald maken we een slang vast. Deze is voor het afnemen van uw bloed.
4. In uw andere arm prikken we een infuus-naald.
5. Ook aan het infuus maken we een slang vast. Deze is voor het teruggeven van de andere delen van het bloed.

Het afnemen en teruggeven van bloed gaat tegelijk.

Uw bloed stroomt via de ene slang naar een apparaat. Dit apparaat scheidt uw rode bloedcellen van de rest van uw bloed. Bijvoorbeeld witte bloedcellen, bloedplaatjes en plasma.

• Uw rode bloedcellen vangen we op in een afvalzak. Dit gaat niet terug naar uw lichaam.
• De rest van uw bloed krijgt u terug via het infuus in uw arm. Samen met rode bloedcellen van een donor.

Afbeelding 2. Wisseling van rode bloedcellen.

Afbeelding(en) gemaakt met BioRender.com

Hoelang duurt de behandeling?

De behandeling duurt ongeveer 1,5 tot 3 uur. Hoelang het precies duurt, hangt af van hoeveel rode bloedcellen we moeten verwisselen. Dit beslist de arts.

Alarmen

Het kan gebeuren dat het alarm van het apparaat afgaat tijdens de behandeling. Vaak is dit niet erg. Wij zoeken dan uit waar het aan ligt en lossen dit op.

Bloedverdunners

We voegen bloedverdunners toe aan uw bloed, zodra het buiten het lichaam komt. Dit voorkomt dat uw bloed gaat stollen. Stollen betekent dat er klontjes in het bloed komen. Dit zou kunnen zorgen dat de behandeling minder gemakkelijk verloopt.

Opname in het ziekenhuis

Er is een kleine kans dat u een centraal veneuze katheter nodig heeft voor de behandeling. Dit is een groot infuus in een groot bloedvat in uw lies of hals. Deze brengt de anesthesist in op een andere afdeling, onder plaatselijke verdoving. Daarna komt u weer terug naar de afdeling Hemaferese. Met een centraal veneuze katheter mag u mogelijk niet dezelfde dag naar huis. U blijft dan mogelijk in het ziekenhuis slapen.

Een centraal veneuze katheter is nodig in deze gevallen:

• Het lukt niet om het infuus goed te prikken.
• Uw bloed stroomt niet goed tijdens de behandeling.

Bijwerkingen en complicaties

Complicaties

Complicaties zijn problemen tijdens de behandeling. Bij deze behandeling komen bijna nooit problemen voor. En als er problemen zijn, zijn deze over het algemeen niet ernstig. Heel soms valt een patiënt flauw. Dit kan bijvoorbeeld komen door een lage bloeddruk. Dit is niet gevaarlijk.

Bijwerkingen

Tijdens de behandeling voegen we bloedverdunners toe aan uw bloed. Dit is een onschuldig middel. Uw lichaam breekt dit snel weer af. Heel soms veroorzaakt dit middel klachten. Bijvoorbeeld misselijkheid of tintelingen rond de mond of in de vingers.

Voelt u deze klachten tijdens uw behandeling? Zeg dit dan tegen de verpleegkundige. We kunnen u dan medicijnen geven. Deze helpen tegen de klachten.

Reactie op donorbloed

Uw lichaam kan tijdens de behandeling reageren op het bloed van de donor. Dit komt niet vaak voor. Zo’n reactie kan bestaan uit een koude rilling en daarna koorts. U kunt ook last krijgen van pijn in uw rug, benauwdheid, zich niet lekker voelen, huiduitslag, donkere of rode urine, lage bloeddruk en een hoge hartslag. Dit is altijd tijdelijk.

Daarom meten we tijdens de behandeling om de 30 minuten uw temperatuur en hartslag. Zo controleren we of u hier last van krijgt.

Krijgt u een reactie op het donorbloed ? Dan overlegt de verpleegkundige met uw arts hoe we u het beste kunnen helpen.

Na de behandeling

Naar huis

U kunt zich moe voelen na de behandeling. Doe daarom rustig aan op de dag van de behandeling. Rijd geen auto meer op de dag van de behandeling.

Contact

Hoe kunt u contact opnemen?

Heeft u vragen? Stel deze gerust aan uw arts. Of neem contact met ons op:

• Kliniek Hemaferese
• (010) 703 49 12. Bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 16.30 uur.
• hemaferese@erasmusmc.nl