Netelroos

Wat is deze aandoening?

Urticaria zijn hevig jeukende verdikte rode vlekken met een bleek plekje in het midden. Als er één bult of vlek is, dan noemen we dit een galbult. Zijn er meerdere vlekken, dan is het netelroos. De vlekken kunnen variëren van een speldenknop tot enkele centimeters groot. Verschillende galbulten kunnen vaak vervloeien tot één grote verdikte rode plek. Urticaria kunnen steeds weer opduiken op andere plekken en wanneer dit het geval is gedurende meer dan zes weken, spreekt men van een chronische urticaria. Urticaria kunnen beperkt blijven tot een geringe plaatselijke reactie, of een uitgebreide reactie zijn, maar ook een uitgebreide reactie over het hele lichaam, waarbij er ook algemene klachten van koorts of grieperigheid kunnen ontstaan.

Angio-oedeem is een niet jeukende, soms pijnlijke plaatselijke zwelling van de huid of de slijmvliezen.

Angio-oedeem en urticaria treden vaak gezamenlijk op, maar er zijn ook aandoeningen die vooral urticaria veroorzaken en aandoeningen die alleen angio-oedeem veroorzaken. Het duurt vaak een dag of drie voordat de zwelling weer volledig verdwenen is. Angio-oedeem ontstaat vooral op die plekken waar de huid niet strak verbonden is met de onderlaag: de oogleden, lippen, en bovenzijde van de handen en de voeten, en de genitalia.

Mestcelgestuurde urticaria en angio-oedeem

Urticaria en soms angio-oedeem worden veroorzaakt door stoffen die vrijkomen uit vooral mestcellen. Deze zijn onder andere aanwezig in de huid, slijmvliezen en logen en bevatten blaasjes die boordevol zitten met stoffel zoals histamine. Door een allergische reactie, maar ook onder invloed van veel andere prikkels kunnen de mestcellen hun stoffen afgeven.

De vrijkomende stoffen zorgen voor:

• prikkelingen van zenuwuiteinden in de huid, wat jeuk veroorzaakt;
• verwijding van bloedvaten, wat roodheid van de huid veroorzaakt;
• lekkage van vocht uit de vaten, wat een plaatselijke zwelling veroorzaakt.

Als de reactie dieper in de huid plaatsvindt, dan uit zicht dat vooral als angio-oedeem. Stoffen uit mestcellen veroorzaken ook de klachten bij hooikoorts en allergische astma.

Bradykininegestuurd angio-oedeem

Een andere stof die angio-oedeem kan veroorzaken, is de bradykinine. Dit zie je vooral bij angio-oedeem zonder urticaria. Bradykinine verwijdt de bloedvaten en zorgt voor lekkage van vocht. Als er te veel bradykinine gevormd wordt of te weinig afgebroken, kan dit leiden tot angio-oedeem. Bradkininegestuurd angio-oedeem kan veroorzaakt worden door medicijnen die de afbraak van bradykinine blokkeren, zoals ACE-remmers. Of door een tekort aan of verminderde werkzaamheid van het enzym C1-esteraseremmer. Dit leidt ertoe dat er te veel bradykinine wordt gevormd.

Oorzaken van acute urticaria zijn bijvoorbeeld:

• Urticaria door een acute reactie op voeding, geneesmiddel of insectengift.
• Urticaria door een fysieke prikken zoals warmte, koude, water, inspanning, krabben, druk, zonlicht.
• Urticaria door een infectie.

Oorzaken van acuut angio-oedeem:

• ACE-remmers.
• Een verminderde werking van of tekort aan C1-esteraseremmer.

Oorzaken van chronische urticaria:

• Bij chronische urticaria vinden we meestal geen uitlokkende factor.
• Urticaria komen zelden voor als bijkomend verschijnsel van een interne ziekte of infectie.

De arts zal een uitgebreid vraaggesprek met u voeren. Aanvullend onderzoek naar allergie heeft vaak een beperkte waarde, maar soms verrichten we bloedonderzoek of een huidtest.

• Kinderarts-allergoloog.
• Doktersassistente.