Naar topnavigatiemenu Naar hoofdnavigatiemenu Naar hoofdinhoud
bandage
Aandoening

Primaire tumor onbekend (PTO)

Kanker van onbekende primaire origine

Primaire tumor onbekend is een ziektebeeld waarbij sprake is van uitzaaiingen van kanker zonder dat bekend is waar de kanker begonnen is.

Primaire tumor onbekend (PTO): over deze aandoening

Wat is Primaire tumor onbekend (PTO)?

De diagnose 'kanker van onbekende primaire origine' is ook wel bekend als 'primaire tumor onbekend (PTO)' of 'carcinoma of unknown primary ofwel 'CUP'.

Patiënten met deze aandoening hebben uitzaaiingen van kanker, terwijl niet duidelijk is waar die uitzaaiingen vandaan komen. Het is dan onduidelijk om welke vorm van kanker het gaat.

Hoe vaak komt het voor?

Bij ongeveer 1000 Nederlanders per jaar worden uitzaaiingen gediagnosticeerd waarvan de oorsprong niet gevonden kan worden of waar geen onderzoek meer naar gedaan wordt. Bij zo’n 500 patiënten per jaar betreft het de diagnose primaire tumor onbekend (PTO). 

 

Soorten

De meest voorkomende vorm van PTO is adenocarcinoom. Andere vormen zijn plaveiselcelcarcinoom, kleincellig carcinoom of een gemengde soort.

Oorzaak

De patiëntengroep met PTO is heel divers. Er is geen goede uitspraak te doen over de mogelijke oorzaken.

Symptomen en gevolgen

De aandoening PTO kan op verschillende manieren tot uiting komen, zoals bijvoorbeeld door vermageren, pijn, het hebben van een voelbare zwelling of moeheid. De plaatsen waar in het lichaam de uitzaaiingen zitten, zijn ook verschillend. Bij sommige patiënten zitten de uitzaaiingen in 1 of meerdere organen, bij andere patiënten alleen in de botten of lymfeklieren.

Wat wij voor u doen

Onderzoek en diagnose

Er zijn verschillende onderzoeken mogelijk, zoals een CT-scan of PET-scan. Als er al onderzoeken zijn gebeurd in het verwijzende ziekenhuis, dan hoeven meestal deze onderzoeken niet opnieuw gedaan te worden.

Weefselonderzoek kan soms duidelijk maken om wat voor soort kanker het gaat. Daarom beoordelen we bij alle patiënten met verdenking op PTO of een biopt mogelijk is uit een uitzaaiing om in te zetten voor DNA onderzoek (whole genome sequencing: WGS).

Bij ongeveer 2/3 mensen ligt het antwoord van waar de kanker ontstaan is, verscholen in het DNA en kunnen we dat vinden. Hierdoor kan eventueel alsnog een diagnose van een bekende primaire tumor gesteld worden en kan hiervoor een behandeling aanwezig zijn. Ook is soms een behandeling of studie beschikbaar op basis van bevindingen in het DNA-profiel.

Behandeling

Met wie heeft u te maken?

Komt u binnenkort bij ons op bezoek?

Hoe bereidt u uw gesprek voor? Wat neemt u mee? Alles wat u moet weten in een handig overzicht.
Bereid u voor