Geneeskundecurriculum Erasmusarts 2030

Het Casusgestuurd Onderwijs (CGO)-onderwijs vindt plaats binnen de CGO-blokken. Elke week worden twee casussen behandeld. De opbouw van het CGO-onderwijs is als volgt:

• Het inspiratiecollege introduceert het onderwerp en enthousiasmeert, prikkelt en activeert studenten.
• Daarnaast is er een korte pitch die extra prikkeling geeft voor de casus die behandeld wordt tijdens de casusbijeenkomst. Dit kan bijvoorbeeld een filmpje, een podcast of een prikkelend artikel zijn.
• Met gestuurde zelfstudie doen studenten de kennis die nodig is voor de casusbijeenkomst op.
• Tijdens de casusbijeenkomst gaan studenten aan de slag met opdrachten en oefeningen om de kennis toe te passen, onder begeleiding van een docent

Voorbeeldcasus: erfelijke vorm van darmkanker Bij het inspiratiecollege krijgen studenten uitleg over de colonoscopie, het belangrijkste onderzoek om darmkanker mee op te sporen. Hierbij is specifiek aandacht voor de impact die het ondergaan van dit onderzoek kan hebben op een patiënt.

Tijdens de pitch krijgen de studenten de volgende casus te zien: Op je poli komt een 20-jarige man. Hij heeft zijn vader, oom en opa verloren aan darmkanker en denkt hierdoor dat er erfelijke darmkanker in de familie zit.

Studenten maken de gestuurde zelfstudie: e-modules en literatuur over de rol van genetica bij het ontstaan van darmkanker, het advies voor families waarin erfelijke darmkanker voorkomt, het mechanisme van het ontstaan van een tumor en de analysetechnieken om te bepalen of iemand een erfelijke vorm van darmkanker heeft. Studenten volgen tussendoor ook vaardigheidsonderwijs Pathologie.

Studenten leren hoe de diagnostiek bij kanker werkt, van aanvraag via verwerking op het lab tot aan de uitslag die de patiënt krijgt. Aan de hand van een casus analyseren studenten genetische data, onderzoeken erfelijke factoren en begrijpen hoe deze informatie helpt bij het bepalen van de juiste behandeling.

Daarnaast volgen ze Journal Clubs. Daar leren ze de literatuur te analyseren, hoe een artikel is opgebouwd, waarom onderzoekers bepaalde keuzes hebben gemaakt en kunnen daar kritisch op reflecteren.

Tijdens de casusbijeenkomst passen studenten al deze geleerde informatie en vaardigheden toe in de rol van klinisch geneticus. Ze beantwoorden dan de volgende vragen:

• Beschrijf samen met medestudenten waarom je denkt dat dit wel of niet een geval van erfelijke darmkanker is.
• Hoe kunnen we dit het best laten onderzoeken? Hoe werken de onderzoeksmethoden? 
• Wat zijn de voor- en nadelen van de verschillende onderzoeken die je zou kunnen doen?

In deze tabel geven we een voorbeeld van hoe de datapunten in een CGO-blok aan de competenties gekoppeld zijn. 

Casusgestuurd Onderwijs & Competenties Blok 4: Afweer en Aanpak van Infecties

Datapunt/competentie	Medische deskundigheid	Communicatie	Samenwerking	Leiderschap	Maatschappelijk handelen	Academisch denken en doen	Professionaliteit
Medisch leiderschap in een gezondheidscrisis				X		X
Medicatieveiligheid	X
Taakgerichte samenwerking		X	X				X
Monitoren van infectie-uitbraken				X
Klinische vaardigheden Opname: klacht‑ en hulpvraag	X	X					X

In deze tabel betekent de letter X dat het datapunt gekoppeld is aan de betreffende competentie. Lege cellen hebben een aria‑label dat expliciet aangeeft dat er geen koppeling is.

In het curriculum zitten vier projectperiodes. Iedere projectperiode richt zich op één van de vier perspectieven die verbonden zijn met de drie zwaartepunten van het onderwijs:

1. academische vorming
2. maatschappelijke betrokkenheid
3. technologie.

In het eerste project Medische Wetenschap voeren studenten in een groep van 6 een wetenschappelijk onderzoek uit naar het verband tussen het aantal gelopen stappen van eerstejaarsgeneeskundestudenten aan het Erasmus MC en een andere (zelf te bedenken) variabele. Bijvoorbeeld de relatie met schermtijd of vermoeidheid.

Studenten doorlopen de gehele wetenschappelijke cyclus; ze starten met het bestuderen van de wetenschappelijke literatuur, formuleren een onderzoeksvraag en hypothese, verzamelen en analyseren data, en schrijven een conclusie en discussie van hun bevindingen.

Studenten maken voordat ze starten een samenwerkingsovereenkomst, waarin ze persoonlijke doelen voor dit project maken en met elkaar delen. Tijdens projectsessies bespreken studenten hun voortgang met de PO-docent en staan ze stil bij de samenwerking. Ook wisselen ze onderzoeksvragen uit met andere groepen en geven ze elkaar feedback.

In het vaardigheidsonderwijs doen studenten de vaardigheden op die zij nodig hebben om het project uit te voeren. Denk aan het formuleren van een onderzoeksvraag, het gebruik van PubMed en het analyseren van data.

Studenten verwerken de resultaten van dit project in een paper. Dit heet ook wel het projectproduct. Andere projectgroepen reviewen de paper. Na afloop leveren studenten een zelfreflectie in.

PO-docenten geven aan het einde van de projectperiode feedback op het ontwikkelproces van de studenten aan de hand van competenties.

In deze tabel geven we een voorbeeld van hoe de competenties gekoppeld worden aan de producten waar studenten bij Projectonderwijs aan werken.

Studenten zitten gedurende de bachelor in dezelfde VIP-groep met dezelfde VIP-coach als veilige basis. De VIP-coach begeleidt en ondersteunt de studenten; tijdens de lessen bespreken zij vragen als:

• Wat spreekt je aan binnen het werkveld?
• Wat zijn je talenten/interesses?
• Wat wil je de volgende periode leren?

Samen met de VIP-coach monitoren studenten hun studievoortgang en de competentieontwikkeling. Dit gebeurt twee keer per jaar tijdens zogenoemde voortgangsgesprekken. 

In deze tabel geven we een voorbeeld van hoe de datapunten gekoppeld worden aan de competenties waar studenten tijdens VIP aan werken.

De arts van de toekomst werkt met een diverse patiëntenpopulatie. Divers in leeftijd, achtergronden en culturen. Tijdens VIP wordt daar expliciet aandacht aan besteed. Studenten maken eerst een e-module waarin ze van verschillende artsen horen hoe zij diversiteit in de spreekkamer ervaren en waarom het belangrijk is om bewust te zijn van ieders diversiteit.

Maar diversiteit zien we niet alleen in de spreekkamer, ook in een team werken artsen samen met verschillende beroepsgroepen, zoals verpleging, schoonmakers en meer. Studenten krijgen als opdracht om in een groepje een zorgmedewerker (niet-arts) te interviewen over diens beroep.

De studenten komen daarna samen tijdens een VIP-les en beantwoorden vragen over hun eigen identiteit en hoe die zich verhouden tot de ander. Ook presenteren ze daarin de portretten van de zorgmedewerkers en praten ze over welke manieren kennis van persoonlijke en sociale identiteiten wel of niet behulpzaam is in hun latere beroep als arts. 

Studenten verzamelen gedurende het hele curriculum en in alle onderdelen van de opleiding datapunten. Deze datapunten worden weergegeven in een persoonlijk dashboard. Voorbeeld: voortgangsdashboard van een student De afbeeldingen hieronder en hiernaast laten delen van het dashboard zien.

De afbeeldingen hieronder en hiernaast laten delen van het dashboard zien.

De student ziet in dit overzicht welke kennisdomeinen er al aan bod zijn gekomen en hoe de student zich hierin heeft ontwikkeld. Op het kennisdomein Pathologie is er ruimte voor verbetering.

Tijdens de bachelor Geneeskunde beoordeelt een besliscommissie de voortgang van de student. Deze commissie neemt op holistische wijze een weloverwogen en rechtvaardig besluit, gebaseerd op de resultaten van het dashboard, de feedback op de datapunten en een eigen reflectie op de voortgang en ontwikkeling van de student.

De commissie kijkt daarbij naar de voortgang over een langere periode en neemt een besluit. Er zijn drie typen besluiten: door zonder voorwaarden, door met aandachtspunten, of niet door naar de volgende onderwijsfase vanwege onvoldoende ontwikkeling. Bij elk besluit krijgt de student persoonlijk advies en eventueel voorwaarden voor de volgende evaluatie

De bovenste afbeelding laat een overzicht zien van de competentieontwikkeling van de student.

De onderste afbeelding hoe de student zich ontwikkelt op de competentie Communicatie, die is opgesplitst in verschillende deelcompetenties. Op deelcompetentie Communicatie 1 (COM1) is er ook ruimte voor groei.