Hersenmetastasen

Hersenmetastasen presenteren zich meestal met hoofdpijn, braken, gedragsverandering, neurologische uitval en/of epilepsie. Soms worden hersenmetastasen bij toeval ontdekt, bijvoorbeeld omdat uw internist-oncoloog of longarts een MRI-hersenen laat verrichten.

Hoe vaak komt het voor?

Hoe vaak hersenmetastasen voorkomen is niet precies bekend. Een schatting van Het voorkomen van hersenmetastasen is ongeveer 60 nieuwe gevallen per 100.000 inwoners/jaar.

Tumoren die het vaakst naar de hersenen uitzaaien zijn longkanker, borstkanker en het melanoom (een vorm van huidkanker). Andere oorzaken zijn darmkanker, blaaskanker, nierkanker, eierstokkanker, zaadbalkanker en baarmoederhalskanker. Alhoewel prostaatkanker bij mannen zeer vaak voorkomt, zaait deze vorm van kanker zelden uit naar de hersenen. Er kan zowel sprake zijn van een enkele als van meerdere hersenmetastasen tegelijkertijd.

De oorzaken van hersenmetastasen zijn dezelfde als die van de primaire tumor. Dus roken bij longkanker en blaaskanker blootstelling aan UV-stralen bij het melanoom en erfelijke factoren bij sommige vormen van borst- en eierstokkanker. Verder ontstaan hersenmetastasen doordat de behandeling tegen metastasen elders in het lichaam, c.q. chemotherapie, meestal niet goed doordringt in de hersenen.

Hersenmetastasen komen meestal aan het licht door klachten van  hoofdpijn, braken, gedragsverandering, neurologische uitval en/of epilepsie. Met dexamethason, een middel dat vocht rondom de tumor vermindert, zullen de meeste klachten snel (tijdelijk) verminderen.

Bij verdenking op hersenmetastasen zal allereerst een MRI-hersenen worden verricht. 

Als die MRI hersenmetastase(n) toont en patient is al bekend met een primaire tumor is verder onderzoek meestal niet nodig.

In alle andere gevallen zal een een hersenoperatie of -biopsie nodig zijn.

Tijdens het traject van de diagnose krijgt u meestal te maken met uw huisarts, uw behandelend specialist (internist-oncoloog of longarts) en een neuroloog van het Erasmus MC. Als u bestraald wordt ziet u de radiotherapeut. Alleen als er een reden is om te opereren wordt u verwezen naar een neurochirurg van het Erasmus MC. In principe blijft uw behandelend specialist het eerste aanspreekpunt.