Kanker in het gezin
Wanneer u als ouder kanker heeft, gaat dit het hele gezin aan. Vragen die ouders in deze situatie kunnen hebben, zijn bijvoorbeeld:
In het dagelijks leven praat u met uw kind over de gebeurtenissen en ervaringen binnen uw gezin. De fijne dingen, maar ook de verdrietige dingen. Nu u kanker heeft, vraagt u zich misschien af hoe u dit het beste kunt vertellen aan uw kind. Misschien praat u liever niet over uw ziekte, om uw kind te beschermen.
- Zal ik mijn kinderen vertellen dat hun vader of moeder kanker heeft? En wat zal ik dan vertellen?
- Wat kan ik over de behandeling vertellen?
- Zal ik de kinderen meenemen naar het ziekenhuis?
- Hoe kan ik mijn kinderen het beste helpen in deze periode?
- Is het niet te zwaar voor de kinderen om te horen over de ziekte en de behandeling?
Hoe vertel ik het mijn kinderen
In het dagelijks leven praat u met uw kind over de gebeurtenissen en ervaringen binnen uw gezin. De fijne dingen, maar ook de verdrietige dingen. Nu u kanker heeft, vraagt u zich misschien af hoe u dit het beste kunt vertellen aan uw kind. Misschien praat u liever niet over uw ziekte, om uw kind te beschermen.
Hoe vertel ik het mijn kinderen
In het dagelijks leven praat u met uw kind over de gebeurtenissen en ervaringen binnen uw gezin. De fijne dingen, maar ook de verdrietige dingen. Nu u kanker heeft, vraagt u zich misschien af hoe u dit het beste kunt vertellen aan uw kind. Misschien praat u liever niet over uw ziekte, om uw kind te beschermen.
Kanker is echter ingrijpend voor het hele gezin. En kinderen zullen merken dat er iets aan de hand is. Als kinderen niet te horen krijgen wat er gaande is, gaan ze vaak hun eigen invulling geven. Kinderen hebben een rijke fantasie. Ze kunnen soms zelf een heel ander beeld vormen van wat er aan de hand is. Een beeld dat misschien veel erger is dan de werkelijkheid. Het is daarom belangrijk om kinderen van alle leeftijden te vertellen over uw ziekte en behandeling. En hen niet buiten te sluiten.
Vertel uw kind vanaf het begin over uw ziekte en behandeling. Kies een goed moment zodat u rustig kunt vertellen wat er aan de hand is. Geef elk kind informatie op zijn/haar eigen niveau. Geef uw kind de zekerheid dat er voor hem/haar gezorgd zal worden, wat er ook gebeurt. Deze manier geeft uw kind vertrouwen. En zorgt dat hij/zij zich veilig kan blijven voelen. Natuurlijk is elk gezin anders. En ook elk kind anders. U weet vaak zelf wat voor uw gezin de beste manier is.
Kanker is echter ingrijpend voor het hele gezin. En kinderen zullen merken dat er iets aan de hand is. Als kinderen niet te horen krijgen wat er gaande is, gaan ze vaak hun eigen invulling geven. Kinderen hebben een rijke fantasie. Ze kunnen soms zelf een heel ander beeld vormen van wat er aan de hand is. Een beeld dat misschien veel erger is dan de werkelijkheid. Het is daarom belangrijk om kinderen van alle leeftijden te vertellen over uw ziekte en behandeling. En hen niet buiten te sluiten.
Vertel uw kind vanaf het begin over uw ziekte en behandeling. Kies een goed moment zodat u rustig kunt vertellen wat er aan de hand is. Geef elk kind informatie op zijn/haar eigen niveau. Geef uw kind de zekerheid dat er voor hem/haar gezorgd zal worden, wat er ook gebeurt. Deze manier geeft uw kind vertrouwen. En zorgt dat hij/zij zich veilig kan blijven voelen. Natuurlijk is elk gezin anders. En ook elk kind anders. U weet vaak zelf wat voor uw gezin de beste manier is.
(Wel of niet) mee naar het ziekenhuis
Misschien vraagt u zich af of het verstandig is om uw kind mee te nemen naar het ziekenhuis. Ouders zijn daar soms huiverig voor, omdat zij denken dat kinderen erg zullen schrikken van wat zij gaan zien. Maar het kan juist goed zijn om kinderen mee te nemen naar het ziekenhuis. Zo zien kinderen waar hun vader of moeder heen gaat. Want ook hierbij geldt dat de fantasie van kinderen vaak erger is dan de werkelijkheid.
Het is goed om aan uw kind te vragen of hij/zij mee wil naar het ziekenhuis, en dit ook te stimuleren. Maar dwing een kind niet om mee te gaan naar het ziekenhuis als hij/zij dat niet wil. U kunt ook op andere manieren contact houden. Bijvoorbeeld (video)bellen, via berichtjes of met tekeningen en briefjes.
Het is belangrijk om kinderen goed voor te bereiden op het bezoek in het ziekenhuis. Vertel bijvoorbeeld over de apparatuur rond het bed. Of praat erover wanneer hun vader of moeder er anders uit ziet door de ziekte of de behandeling.
Kinderen vinden een bezoek aan het ziekenhuis al gauw te lang. Neem daarom wat speelgoed voor ze mee. U kunt ook een volwassene meenemen die even iets anders kan gaan doen met uw kind. Heeft u meerdere kinderen? Het kan fijn zijn voor een kind om ook even alleen op bezoek te zijn. Vooral pubers kunnen die aandacht nodig hebben.
Heeft u vragen over het ziekenhuisbezoek van uw kinderen? U kunt deze natuurlijk ook stellen aan de arts en de verpleegkundigen.
Het is goed om aan uw kind te vragen of hij/zij mee wil naar het ziekenhuis, en dit ook te stimuleren. Maar dwing een kind niet om mee te gaan naar het ziekenhuis als hij/zij dat niet wil. U kunt ook op andere manieren contact houden. Bijvoorbeeld (video)bellen, via berichtjes of met tekeningen en briefjes.
Het is belangrijk om kinderen goed voor te bereiden op het bezoek in het ziekenhuis. Vertel bijvoorbeeld over de apparatuur rond het bed. Of praat erover wanneer hun vader of moeder er anders uit ziet door de ziekte of de behandeling.
Kinderen vinden een bezoek aan het ziekenhuis al gauw te lang. Neem daarom wat speelgoed voor ze mee. U kunt ook een volwassene meenemen die even iets anders kan gaan doen met uw kind. Heeft u meerdere kinderen? Het kan fijn zijn voor een kind om ook even alleen op bezoek te zijn. Vooral pubers kunnen die aandacht nodig hebben.
Heeft u vragen over het ziekenhuisbezoek van uw kinderen? U kunt deze natuurlijk ook stellen aan de arts en de verpleegkundigen.
Als genezing niet (meer) mogelijk is
Als u heeft gehoord dat u niet meer beter kunt worden, vraagt u zich misschien af hoe u dit aan uw kinderen moet vertellen. Misschien vindt u het moeilijk om over te praten. Maar ook in deze situatie helpt het kinderen om te weten wat er aan de hand is. Het helpt uw kind als u duidelijk bent over uw vooruitzichten, en als u met uw kind praat over de dood. Zo kan uw kind zich voorbereiden op wat er gaat komen. En kan hij/zij afscheid nemen.
Houd bij deze gesprekken wel rekening met de leeftijd en de ontwikkelingsfase van uw kind.
Houd bij deze gesprekken wel rekening met de leeftijd en de ontwikkelingsfase van uw kind.
Begeleiding bij het helpen van uw kind
Misschien wilt u met iemand praten, over hoe u uw kinderen kunt helpen omgaan met uw ziekte en behandeling. U kunt dan terecht bij de medisch maatschappelijk werkers. U krijgt advies over wat belangrijk is voor uw kind in deze situatie. En over hoe u uw kind kunt ondersteunen.
Aan de hand van wat u vertelt over de kinderen, het gezin en uw wijze van opvoeden, zal de medisch maatschappelijk werker u passende adviezen geven. Verder kan de medisch maatschappelijk werker u de weg wijzen naar geschikt informatiemateriaal en instellingen voor hulpverlening. Ook als u geen problemen ervaart met uw kinderen, kunt een gesprek met een medisch maatschappelijk werker aanvragen. Deze kan u tips geven, waar u zelf misschien niet had gedacht.
Aan de hand van wat u vertelt over de kinderen, het gezin en uw wijze van opvoeden, zal de medisch maatschappelijk werker u passende adviezen geven. Verder kan de medisch maatschappelijk werker u de weg wijzen naar geschikt informatiemateriaal en instellingen voor hulpverlening. Ook als u geen problemen ervaart met uw kinderen, kunt een gesprek met een medisch maatschappelijk werker aanvragen. Deze kan u tips geven, waar u zelf misschien niet had gedacht.
Een afspraak maken
Wilt u een afspraak maken met een medisch maatschappelijk werker? Bel dan naar het secretariaat Psychosociale Zorg & Consultatieve Psychiatrie, telefoon 010 7034616. U vraagt daar om een afspraak met het medisch maatschappelijk werk van het oncologieteam. U kunt ook aan uw arts of verpleegkundige vragen of zij een aanvraag voor u willen doen. Het medisch maatschappelijk werk neemt dan contact met u op.
Meer informatie voor u en de kinderen
Er is voorlichtingsmateriaal beschikbaar dat u kan helpen bij het geven van uitleg aan uw kinderen over ziekte en behandeling. U vindt dit onder meer op websites of in boeken. Bekijk eerst zelf het informatiemateriaal, voordat u het aan uw kinderen laat zien. Zo kunt u bekijken of het geschikt is voor uw kind. Ook weet u zo welke informatie zij krijgen.
Uitgave: KWF Kankerbestrijding
Wendy Bassant & Peter Swart
Uitgave: Erasmus MC Kanker Instituut
Het Doe-boek is een informatief werkboek voor kinderen die een vader of moeder met kanker hebben. Het geeft kinderen informatie over kanker en de behandelingen, maar ook over gevoelens, gevolgen van ziekte en behandeling thuis en op school. Bij de verschillende onderwerpen wordt aandacht besteed aan wat de betekenis voor het kind kan zijn en wat het kind zou kunnen helpen. Kinderen kunnen in het boek lezen, schrijven, tekenen, kleuren en plakken. Geschikt voor kinderen van ongeveer 6 tot 12 jaar. Oudere kinderen van deze leeftijdsgroep kunnen zelf in het boek lezen en schrijven. Voor de jongere kinderen zijn de tekstgedeelten in het boek te gebruiken met hulp van een volwassene.
Voor kinderen van patiënten die in het Erasmus MC Kanker Instituut worden behandeld is het boek is kosteloos beschikbaar via het secretariaat Psychosociale Zorg & Consultatieve Psychiatrie, telefoon: 010 7034616, email: secretariaatpsz-vw@erasmusmc.nl
Doe-boek voor kinderen met een opa of oma met kanker
Wendy Bassant & Peter Swart
Uitgave: Erasmus MC Kanker Instituut
Wanneer een grootouder kanker heeft kan dit van invloed zijn op het leven van jonge kinderen. Dit werkboek besteedt daar aandacht aan. Ook wordt informatie gegeven over kanker en de behandelingen. Geschikt voor kinderen van ongeveer 6 tot 12 jaar.
Voor kleinkinderen van patiënten die in het Erasmus MC Kanker Instituut worden behandeld is het boek is kosteloos beschikbaar via het secretariaat Psychosociale Zorg & Consultatieve Psychiatrie, telefoon: 010 7034616, email: secretariaatpsz-vw@erasmusmc.nl
Deze site biedt informatie aan kinderen, ouders, leerkrachten en andere belangstellenden over kinderen die een vader of moeder met kanker hebben. Er wordt onder meer informatie gegeven over boeken voor kinderen en volwassenen.
www.kanker.nl
Onder de titel ‘Kanker en je gezin’ staat op deze site informatie vermeld over de betekenis van kanker in het gezin. Ook worden adviezen aan ouders gegeven.
www.diagnose-kanker.nl
Deze site geeft onder meer aandacht aan wat het voor een gezin betekent wanneer er kanker bij één van de gezinsleden wordt geconstateerd.
www.hetklokhuis.nl/dossier/4/over-kanker
Site van het TV-programma Het Klokhuis met uitzendingen over kanker.
www.achterderegenboog.nl
Stichting ‘Achter de Regenboog’ richt zich op kinderen/jongeren en rouw, maar kan via de advieslijn kinderen en ouders ook bijstaan in de periode van ziekte van een ouder. De website is echter bedoeld voor kinderen en jongeren die te maken hebben met het overlijden van een dierbare binnen het gezin.
www.kindertelefoon.nl
Kinderen kunnen via de kindertelefoon hun verhaal vertellen aan getrainde vrijwilligers.
Brochure
Leidraad voor ouders met kanker. De brochure gaat in op verschillende aspecten die van belang zijn voor ouders en kinderen, wanneer een ouder kanker heeft.Uitgave: KWF Kankerbestrijding
Boeken van het Erasmus MC
Doe-boek voor kinderen met een papa of mama met kankerWendy Bassant & Peter Swart
Uitgave: Erasmus MC Kanker Instituut
Het Doe-boek is een informatief werkboek voor kinderen die een vader of moeder met kanker hebben. Het geeft kinderen informatie over kanker en de behandelingen, maar ook over gevoelens, gevolgen van ziekte en behandeling thuis en op school. Bij de verschillende onderwerpen wordt aandacht besteed aan wat de betekenis voor het kind kan zijn en wat het kind zou kunnen helpen. Kinderen kunnen in het boek lezen, schrijven, tekenen, kleuren en plakken. Geschikt voor kinderen van ongeveer 6 tot 12 jaar. Oudere kinderen van deze leeftijdsgroep kunnen zelf in het boek lezen en schrijven. Voor de jongere kinderen zijn de tekstgedeelten in het boek te gebruiken met hulp van een volwassene.
Voor kinderen van patiënten die in het Erasmus MC Kanker Instituut worden behandeld is het boek is kosteloos beschikbaar via het secretariaat Psychosociale Zorg & Consultatieve Psychiatrie, telefoon: 010 7034616, email: secretariaatpsz-vw@erasmusmc.nl
Doe-boek voor kinderen met een opa of oma met kanker
Wendy Bassant & Peter Swart
Uitgave: Erasmus MC Kanker Instituut
Wanneer een grootouder kanker heeft kan dit van invloed zijn op het leven van jonge kinderen. Dit werkboek besteedt daar aandacht aan. Ook wordt informatie gegeven over kanker en de behandelingen. Geschikt voor kinderen van ongeveer 6 tot 12 jaar.
Voor kleinkinderen van patiënten die in het Erasmus MC Kanker Instituut worden behandeld is het boek is kosteloos beschikbaar via het secretariaat Psychosociale Zorg & Consultatieve Psychiatrie, telefoon: 010 7034616, email: secretariaatpsz-vw@erasmusmc.nl
Boeken/DVD’s
Een uitgebreid overzicht van geschikte boeken en DVD’s voor ouders met kanker en hun minderjarige kinderen treft u hier aan.Websites
www.kankerspoken.nlDeze site biedt informatie aan kinderen, ouders, leerkrachten en andere belangstellenden over kinderen die een vader of moeder met kanker hebben. Er wordt onder meer informatie gegeven over boeken voor kinderen en volwassenen.
www.kanker.nl
Onder de titel ‘Kanker en je gezin’ staat op deze site informatie vermeld over de betekenis van kanker in het gezin. Ook worden adviezen aan ouders gegeven.
www.diagnose-kanker.nl
Deze site geeft onder meer aandacht aan wat het voor een gezin betekent wanneer er kanker bij één van de gezinsleden wordt geconstateerd.
www.hetklokhuis.nl/dossier/4/over-kanker
Site van het TV-programma Het Klokhuis met uitzendingen over kanker.
www.achterderegenboog.nl
Stichting ‘Achter de Regenboog’ richt zich op kinderen/jongeren en rouw, maar kan via de advieslijn kinderen en ouders ook bijstaan in de periode van ziekte van een ouder. De website is echter bedoeld voor kinderen en jongeren die te maken hebben met het overlijden van een dierbare binnen het gezin.
www.kindertelefoon.nl
Kinderen kunnen via de kindertelefoon hun verhaal vertellen aan getrainde vrijwilligers.
