Naar topnavigatiemenu Naar hoofdnavigatiemenu Naar hoofdinhoud
Patiëntenfolder

UPJ stenose

Vernauwing van de uitgang van het nierbekken bij kinderen

Uw kind heeft een UPJ ofwel een subpelviene stenose. Dit is een vernauwing van de uitgang van het nierbekken. Deze aandoening kunnen we behandelen met een open operatie of een kijkoperatie. We leggen u hier uit wat de aandoening is en hoe de behandelingen werken.

Download PDF

Over de nieren

Mensen hebben twee nieren. Deze zitten achter in de buik, aan de rugkant. De nieren zijn zo groot als een vuist en zien eruit als een bruine boon.

De nieren hebben meerdere functies:
  • Het bloed zuiveren: de nieren filteren afvalstoffen uit het bloed. Na het filteren blijven water en afvalstoffen over. Dit is de urine. De urine stroomt via het nierbekken naar de urineleider en uiteindelijk via de blaas naar buiten.
  • Hoeveelheid water en zouten regelen: het lichaam werkt alleen goed als het de juiste hoeveelheid water en zouten heeft. Daar zorgen de nieren voor. Als we veel water drinken, zorgen de nieren dat we ook meer urine uitplassen. Als we veel zweten, zorgen de nieren dat we juist minder plassen.
  • De bloeddruk regelen: samen met het hart zorgen de nieren voor een juist bloeddruk.
  • Andere taken: denk bijvoorbeeld aan helpen bij sterkere botten, zorgen voor een juiste zuurgraad en hormonen aanmaken.
Nieren, urineleider en blaas
Afbeelding(en) gemaakt met BioRender.com


Over UPJ stenose


Bij een UPJ stenose is de uitgang van het nierbekken vernauwd. Deze is dunner dan normaal en er kan minder urine doorheen.

Door de vernauwing hoopt de urine op in het nierbekken. Hierdoor zet het nierbekken uit. Het nierweefsel is hier ook vaak dunner dan normaal. Het kan zijn dat de nier ook slechter werkt dan een normale nier.

Oorzaak

Het komt bij ongeveer 1 op de 800 kinderen voor.

Kinderen hebben dit meestal vanaf de geboorte. Maar bij oudere kinderen kan het ook komen omdat de bloedvaten van buitenaf de urineleider dichtdrukken.

UPJ of subpelviene stenose
Afbeelding(en) gemaakt met BioRender.com


Symptomen

  • Pijn: meestal komt dit door een hoge druk in het nierbekken.
  • Urineweginfectie: hierbij kan uw kind koorts krijgen en erg ziek worden.
  • Nierstenen in het nierbekken: dit is heel zeldzaam. Als uw kind dit heeft, kan er ook bloed bij de urine zitten.
  • Geen klachten: een UPJ stenose hoeft geen klachten te geven.

Onderzoek en diagnose


Er zijn verschillende onderzoeken die we kunnen doen om te kijken of uw kind UPJ stenose heeft:
  • Bij ongeboren baby’s kunnen we bij een zwangerschapsecho zien of de baby UPJ stenose heeft.
  • Als uw baby klachten heeft, zoals pijn en koorts, kunnen we met een echo zien of hij/zij UPJ stenose heeft.
  • We kunnen ook een nierscan doen. Met een nierscan gebruiken we een ongevaarlijke radio-actief stofje. Dit stofje spuiten we met een injectie in het bloed. Dit stofje komt via het bloed in de nieren, de urineleider en de blaas terecht. Bij een scan kunnen we zien hoe erg de vernauwing is. De scan laat ook zien hoe goed de nier werkt.
  • Soms moeten we een cystogram maken om een andere oorzaak voor de uitzetting van de nier te vinden. Dit is een röntgenfoto van de blaas.

Over de behandeling

Bekijk hier de animatie over de operatie:




We opereren een UPJ stenose niet altijd. We doen dit alleen als de vernauwing zorgt dat:
  • het nierbekken erg is uitgezet, en/of
  • de nier minder goed werkt, en/of
  • uw kind klachten heeft
80% van de kinderen heeft dit niet. De UPJ stenose is dan niet erg genoeg om te opereren. De kinderuroloog of kinderarts zal uw kind dan een aantal jaar blijven controleren. Ze kijken dan of de vernauwing erger wordt.

20% van de kinderen hebben deze problemen wel. Dan stellen we voor om te opereren. Dit doen we bij jonge kinderen tot 2 jaar met een open operatie. Bij kinderen die ouder zijn dan 2 doen we een kijkoperatie.

Bij deze operaties haalt de kinderuroloog de vernauwde uitgang van het nierbekken weg. Daarna maakt hij/zij op een speciale manier een nieuwe uitgang.
operatie UPJ stenose, waarbij het vernauwde stukje wordt weggehaald en er op een speciale manier een nieuwe uitgang wordt gemaakt
Afbeelding(en) gemaakt met BioRender.com


Open operatie

Nierdrain

Tijdens deze operatie plaatsen we een zacht buisje in de nier. Dit noemen we een nierdrain. Het buisje komt via de zijkant van de buik naar buiten. Door de nierdrain loopt urine vanuit de nier naar buiten in een opvangzak. Dit zorgt ervoor dat er geen lek kan ontstaan in de nieuwe uitgang van het nierbekken.

Na 5 of 6 dagen doen we een beetje blauwe kleurstof in de nierdrain. Daarna doen we de nierdrain dicht. Als de nieuwe uitgang van het nierbekken goed werkt, zal de blauwe kleurstof door het nierbekken naar de urineleider en de blaas lopen. De urine die uw kind uitplast zal dan blauw of groen worden. Heeft uw kind geen pijn of koorts? Dan kunnen we de nierdrain de volgende dag weghalen. Daarna mag uw kind naar huis. Het herstel gaat meestal snel. Uw kind moet 2-3 weken rustig aan doen.

nierdrain
Afbeelding(en) gemaakt met BioRender.com


Controle

De eerste controle op de polikliniek is meestal 2 tot 3 maanden na de operatie. Bij deze controle doen we bijna altijd een echo. Hierbij kijken we of het nierbekken minder uitgezet is. Als we hierover twijfelen, doen we nog een nierscan om te kijken of nieuwe uitgang van het nierbekken goed werkt.

Heeft uw kind geen klachten? En zien we dat de nieuwe uitgang goed werkt? Dan hoeven jullie niet meer op controle te komen.

Kijkoperatie

Een kijkoperatie noemen we ook wel een laparoscopische operatie. Bij deze operatie maken we 3 kleine gaatjes in de buik. Door deze gaatjes opereren we met een camera en 2 instrumenten.

JJ katheter

Tijdens de operatie laten we een zacht buisje achter in de nier, urineleider en blaas, dit heet een JJ katheter. Door het buisje kan urine direct van de nieren naar de blaas. Hierdoor voorkomen we dat urine zich ophoopt in het nierbekken en kan de nieuwe uitgang niet gaan lekken.

JJ katheter van de nier naar de blaasJJ katheter foto
Afbeelding(en) gemaakt met BioRender.com


Na ongeveer 3 tot 4 weken halen we het buisje weer weg. Dit doen we door een kleine camera in te brengen in de plasbuis en de blaas. Uw kind is dan onder een korte narcose. Hij/zij zal hier dus niks van merken.

Herstel

Na een kijkoperatie herstellen kinderen erg snel. Kinderen mogen bijna altijd de dag na de operatie weer naar huis. Zo lang het buisje nog in het lichaam zit, moet uw kind:
  • Rust houden. Dit betekent niet sporten, gymmen, rennen of stoeien.
  • Overdag iedere 2 uur plassen.
  • ‘s Nachts om 23 uur en ‘s ochtends tussen 6-7 uur plassen. Maak uw kind hiervoor wakker.

Controle

De eerste controle op de polikliniek is meestal 3 maanden na de operatie. Bij deze controle doen we een echo. Hierbij kijken we of het nierbekken minder uitgezet is. Als we hierover twijfelen, doen we nog een nierscan om te kijken of nieuwe uitgang van het nierbekken goed werkt.

Heeft uw kind geen klachten? En zien we dat de nieuwe uitgang goed werkt? Dan hoeven jullie niet meer op controle te komen.

Contact

  • Algemeen nummer Erasmus MC (010) 704 0 704. Vraag naar de dienstdoende arts van de Kinderurologie.