Lip-, kaak- en gehemeltespleet

Bij een lip-, kaak- en gehemeltespleet (cheilognathopalatoschisis) heeft uw kind een gedeeltelijke (incomplete) of volledige (complete) splijting van de lip, kaak en het gehemelte. De spleet kan enkel- of dubbelzijdig voorkomen. Ook de neus van kinderen met deze aandoening wijkt hierdoor af.

Meer informatie over deze aandoening leest u op de website van:

• Schisis NL, patiëntenvereniging.
• NVSCA, Nederlandse Vereniging Schisis en Craniofaciale Aandoeningen.
• ERN, European Reference Network; europees netwerk voor zeldzame congenitale aandoeningen in het hoofd-hals gebied.

Hoe vaak komt het voor?

Schisis komt bij ongeveer één à twee op de duizend baby’s voor.

Bij een lip-, kaak- en gehemeltespleet is de lip, kaak en het gehemelte helemaal of gedeeltelijk gespleten. De spleet kan aan één (enkelzijdig/unilateraal) of aan beide kanten (dubbelzijdig/bilateraal) van de lip zitten.

Lip

Bij een incomplete lipspleet loopt de spleet door een gedeelte van de bovenlip. Bij een complete lipspleet loopt de spleet door tot in de neus, waardoor de neus van uw kind wat kan afwijken. 

Kaak

Een complete kaakspleet is duidelijk zichtbaar. Bij een incomplete kaakspleet lijkt de kaak gesloten, omdat het slijmvlies gesloten is, maar het onderliggende kaakbot ontbreekt. Rondom de kaakspleet staan de tanden soms anders in de kaak. Bij een dubbelzijdige kaakspleet is de kaak links en rechts gespleten.

Gehemelte

Bij een complete gehemeltespleet is het harde en het zachte gehemelte gespleten. Bij een incomplete gehemeltespleet kunnen zowel het harde als het zachte gehemelte in meer of minder mate gespleten zijn. Het kan ook zijn dat de gehemeltespleet verborgen is (submuceuze schisis). Vaak zien we dan dat het slijmvlies nog intact (heel) is, maar de huig wel gespleten is (bifide uvula). De onderliggende spieren zijn dan van elkaar gescheiden.

In de eerste weken van de zwangerschap vormt het gezicht van de baby zich. Tijdens dit proces groeien de lip, kaak en het gehemelte naar elkaar toe. Hierdoor vormt het één geheel. Als er iets fout gaat tijdens dit proces, kan er een spleet (schisis) blijven bestaan. Het is nog niet duidelijk hoe dit komt, maar wel dat het vaak om een combinatie van erfelijke en niet-erfelijke factoren gaat.

De ernst van de lip-, kaak- en gehemeltespleet bepaalt hoeveel last uw kind van de schisis kan heeft. Een lip-, kaak- en gehemeltespleet kan invloed hebben op de voeding, het gehoor, de spraak, de groei van de kaak, de doorbraak en stand van tanden en kiezen en stand en vorm van de neus van uw kind. Een schisis is vaak zichtbaar, wat soms psychosociale gevolgen heeft. Sommige kinderen voelen zich bijvoorbeeld onzeker over hun uiterlijk of krijgen negatieve reacties uit de omgeving.

Op de polikliniek

• Prenatale diagnostiek.
• Kennismaking met de verpleegkundig specialist.
• Spreekuur schisisteam.
• Controle bij plastisch chirurg, kaakchirurg en KNO-arts.
• Controle bij orthodontist en kindertandarts.
• Op indicatie klinisch genetisch onderzoek of psychosociale zorg.

Onderzoeken

• Logopedisch onderzoek.
• Slaaponderzoek (polysomnografie).
• Gehooronderzoek.

Behandelingen

• Lipsluiting.
• Nacorrectie van de lip.
• Definitieve correcties van lip en/of neus.
• Gehemeltesluiting.
• Kaakspleetsluiting.

Bovenkaakoperatie

Definitieve correcties van neus en lip

Gehemeltesluiting

Lipsluiting

Sluiten van de kaakspleet

Spraakverbeterende operatie

De verpleegkundig specialist begeleidt uw kind en is uw vaste aanspreekpunt.

Uw kind wordt behandeld door:

• Een plastisch chirurg voor de lip, het gehemelte en de neus;
• Een KNO-arts voor het gehoor en de neus;
• Een orthodontist en kindertandarts voor het gebit;
• Een kaakchirurg voor kaak en het gehemelte;
• Een logopedist voor de spraak;
• Een kinderarts voor ademhalingsproblemen;
• Een klinisch geneticus voor advies over erfelijkheid;
• Een psycholoog voor ondersteuning bij psychosociale problemen.