Lipspleet

Bij een lipspleet (cheiloschisis) is de bovenlip gedeeltelijk (incompleet) of helemaal (compleet) gespleten. Een lipspleet kan enkel- en dubbelzijdig voorkomen. Bij een incomplete lipspleet loopt de spleet vaak alleen door het lippenrood. Soms is de lip zelfs helemaal gesloten en zien we alleen een onregelmatigheid van de huid. We noemen dat een ‘embryonaal litteken’ of ‘forme fruste’. Als de bovenlip (bijna) helemaal gespleten is en er alleen een dunne verbinding is bij de neus, noemen we dat een ‘Simonart’s band’. Bij een complete lipspleet loopt de spleet door tot in de neus. Ook de neus van kinderen met deze aandoening wijkt hierdoor af.

Meer informatie over deze aandoening leest u op de website van:

• Schisis NL, patiëntenvereniging.
• NVSCA, Nederlandse Vereniging Schisis en Craniofaciale Aandoeningen.
• ERN, European Reference Network; europees netwerk voor zeldzame congenitale aandoeningen in het hoofd-hals gebied.

Hoe vaak komt het voor?

Schisis komt bij ongeveer één à twee op de duizend geboren baby’s voor.

Een lipspleet (cheiloschisis) is niet bij ieder kind hetzelfde. De lip kan gedeeltelijk (incompleet) of helemaal (compleet) gespleten zijn. Daarnaast kan de lip aan één kant (enkelzijdig/unilateraal) of aan beide kanten (dubbelzijdig/bilateraal) gespleten zijn.

Uw kind heeft mogelijk één van de volgende typen:

• Embryonaal litteken of forme fruste.
• Gedeeltelijke enkelzijdige lipspleet (incomplete unilaterale cheiloschisis).
• Gehele enkelzijdige lipspleet (complete unilaterale cheiloschisis).
• Gedeeltelijke dubbelzijde lipspleet (incomplete bilaterale cheiloschisis).
• Gehele dubbelzijdige lipspleet (complete bilaterale cheiloschisis).
• Gecombineerde dubbelzijdige lipspleet, waarbij enerzijds een gehele en anderszijds een gedeeltelijke lipspleet (bilaterale cheiloschisis; deels compleet, deels incompleet).

In de eerste weken van de zwangerschap vormt het gezicht van de baby zich. Tijdens dit proces groeien de lip, kaak en het gehemelte naar elkaar toe. Hierdoor vormt het één geheel. Als er iets fout gaat tijdens dit proces, kan er een spleet (schisis) blijven bestaan. Het is nog niet duidelijk hoe dit komt, maar wel dat het vaak om een combinatie van erfelijke en niet-erfelijke factoren gaat. 

De ernst van de lipspleet bepaalt hoeveel last uw baby van de schisis heeft. Een geïsoleerde lipspleet heeft vaak geen gevolgen voor de spraak, het gebit en het eten of drinken van uw kind. We controleren uw kind om er zeker van te zijn of dat dat ook werkelijk zo is.

Hoe zichtbaar de lipspleet is, verschilt per kind. Dit kan soms psychosociale gevolgen hebben. Sommige kinderen kunnen zich bijvoorbeeld soms onzeker voelen over het uiterlijk of negatieve reacties uit de omgeving krijgen.

Op de polikliniek

• Prenatale diagnostiek.
• Kennismaking met verpleegkundig specialist.
• Spreekuur schisisteam.
• Controle bij plastisch chirurg.
• Op indicatie klinisch genetisch onderzoek of psychosociale zorg.

Operaties

• Lipsluiting.
• Nacorrectie van de lip.
• Definitieve correcties van lip en/of neus.

De verpleegkundig specialist begeleidt uw kind en is uw vaste aanspreekpunt.

Uw kind wordt behandeld door:

• Een plastisch chirurg voor de lip en de neus;
• Een KNO-arts voor de neus;
• Een orthodontist en kindertandarts voor het gebit;
• Een klinisch geneticus voor advies over erfelijkheid;
• Een psycholoog voor ondersteuning bij psychosociale problemen.