De Digizorg Consult Assistent is een digitale tool ontwikkeld om voor zorgverleners de administratieve lasten te verlichten, consulten beter te structureren en de verslagen direct beschikbaar te maken voor patiënten. Deze innovatie zorgt voor efficiëntere zorg en betere betrokkenheid van patiënten. Dr. Robert van der Boon, cardioloog in het Erasmus MC, speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van deze tool. We spraken Robert over hoe de Consult Assistent werkt, de voordelen voor zorgverleners en patiënten, mogelijke bezwaren, en de toekomstvisie voor Digizorg. 'Ik heb meer persoonlijk contact, omdat ik minder op het scherm hoef te kijken.'
Hoe werkt de Consult Assistent?
De Consult Assistent is ontwikkeld om de administratiedruk van zorgverleners te verlichten, iets wat breed gedragen wordt in de zorg. 'Geen enkele dokter is dokter geworden om te moeten administreren, maar het is wel een belangrijk onderdeel van je werk,' merkt Robert op. 'Als we dat eenvoudiger kunnen maken met een digitale tool en kunstmatige intelligentie (AI), dan zou dat heel mooi zijn.'
Tijdens een consult neemt de Consult Assistent het gesprek op en zet dit in real-time om naar tekst. Deze tekst wordt vervolgens door een large language model, op dit moment GPT-40, omgezet in een samenvatting, die op termijn met één druk op de knop kan worden opgeslagen in het elektronisch patiëntendossier. 'The human is in the loop,' benadrukt Robert. 'AI zal nooit volledig automatisch werken; alles moet altijd gecontroleerd worden door een zorgverlener.'
De tool functioneert volledig binnen de beveiligde omgeving van het Erasmus MC waarmee het de privacy van de patiëntgegevens waarborgt. 'De informatie die wij hier genereren, zoals transcripties en samenvattingen, is alleen beschikbaar binnen het Erasmus MC en wordt niet gedeeld met derden. Patiënten worden altijd geïnformeerd over de werking van de tool. Transparantie speelt hierin een sleutelrol, wat bijdraagt aan vertrouwen en acceptatie bij zowel de patiënten als zorgverlener.
Ontwikkeling en nieuwe functies
De Consult Assistent onderscheidt zich door zijn praktijkgerichte benadering, ontwikkeld door zorgverleners, voor zorgverleners. 'We werken zonder winstoogmerk, gericht op praktische oplossing voor alle zorgverleners.’ legt Robert uit. Dat betekent dat we soms tegen kinderziektes aanlopen, en afhankelijk zijn van ons ontwikkelteam en de testers voor input. 'Deze kinderziektes, zoals tijdelijke technische storingen, worden stapsgewijs aangepakt met behulp van foutmeldingen en snelle updates.
"In plaats van naar een scherm, kijk ik nu naar de patiënt."
De tweede versie van de tool, die na uitgebreide feedback deze zomer werd ontwikkeld, introduceert een prompt-bibliotheek, zodat zorgverleners hun eigen prompts kunnen maken en aanpassen. ‘De wensen van een cardioloog verschillen vaak van die van een internist. Met de bibliotheek kunnen zorgverleners prompts aanpassen en opslaan,’ aldus Robert. Ook kunnen transcripties 30 dagen bewaard worden, zodat zorgverleners de prompts kunnen herzien en verfijnen op basis van deze gesprekken. 'Dit maakt het werken met de Consult Assistent flexibeler en zorgt ervoor dat de samenvattingen beter aansluiten op specifieke klinische behoeften.' Een ander belangrijk voordeel van de bibliotheek is dat straks iedere zorgverlener binnen een paar klikken kan starten met het gebruik van de Consult Assistent.
Toekomstige updates richten zich op het optimaliseren van de gebruiksvriendelijkheid, toevoegen van nieuwe functionaliteiten zoals de voorbereiding op consulten en ontwikkelen van ontslagbrieven. Hier hoort ook bij het direct delen van de consult samenvattingen met patiënten via de Digizorg-app, om hen te helpen beter inzicht te krijgen in hun gezondheid.
Praktijkervaring en voordelen
De Consult Assistent biedt vooral uitkomst bij nieuwe patiënten, waar vaak lange consulten en uitgebreide informatieoverdrachten aan te pas komen. 'Ik laat de tool het verhaal uitwerken, controleer het, en pas het soms wat aan. Dit bespaart me veel tijd,’ vertelt Robert. ‘Voor controleconsulten gebruik ik een kortere prompt, zodat alleen veranderingen ten opzichte van eerdere bezoeken worden vastgelegd. Ook dit zorgt voor een efficiëntieslag.'
Voor zorgverleners betekent de tool niet alleen minder administratieve lasten. Robert haalt ook meer voldoening uit zijn werk. Robert merkt op dat zowel AIOS (arts in opleiding) als ervaren collega’s de voordelen beginnen te zien van de tool. Ook merkt hij een subtiel maar belangrijk voordeel op voor patiënten: 'Ik heb meer persoonlijk contact, omdat ik minder op het scherm hoef te kijken.'
Patiëntenvoordelen en uitdagingen
Patiënten profiteren eveneens van de Consult Assistent doordat zorgverleners zich volledig kunnen richten op de patiënt, wat leidt tot een meer betrokken en persoonlijke benadering. Bovendien worden patiënten tijdens consulten vaak overladen met informatie, waardoor ze niet alles onthouden wat er gezegd is. Met de tool is het mogelijk om medische termen en complexe informatie in patiëntvriendelijke en begrijpelijke samenvattingen om te zetten, wat patiënten helpt om hun gezondheid beter te begrijpen. ‘De verwachting is dat deze patiëntensamenvattingen voor het einde van dit jaar via de Digizorg-app toegankelijk zijn voor patienten.’
Zoals bij alle nieuwe technologiën kent de Consult Assistent uitdagingen, vooral rondom privacy en de acceptatie van AI. ‘De meeste patiënten staan open voor de tool zodra de voordelen duidelijk zijn’ zegt Robert. ‘Patiënten kunnen bovendien eenvoudig aangeven of en welke delen van het gesprek ze niet willen opnemen.’
Toekomstige toepassingen en uitbreiding
Op dit moment wordt de Consult Assistent voornamelijk in de polikliniek gebruikt, maar Robert voorziet een brede toepasbaarheid binnen andere afdelingen van het ziekenhuis. Momenteel lopen er pilots om de tool te testen op de SEH, in de kliniek en bij multidisciplinaire overleggen (MDO’s).
Op korte termijn wordt de Consult Assistent volledig geïntegreerd met het elektronisch patiëntendossier, wat betekent dat zorgverleners straks de tool hierin kunnen openen en direct vanuit de tool de samenvatting kunnen overzetten naar het patiëntendossier. Er wordt ondersteunend beeldmateriaal ontwikkeld om de uitleg aan patiënten verder te verbeteren.
"De Consult Assistent is gericht op een daadwerkelijke, klinische verbetering"
De Consult Assistent symboliseert een stap vooruit in de integratie van AI in de zorg. Hoewel de medische wereld bekendstaat om zijn voorzichtige benadering van nieuwe technologieën, ziet Robert hierin een kans om zowel de zorgkwaliteit als het werkplezier van zorgverleners te verbeteren. Hij erkent dat zorgverleners vaak huiverig zijn voor nieuwe technologieën, vooral als eerdere implementaties niet de verwachte verbeteringen opleverden. ‘De Consult Assistent is echter gericht op een daadwerkelijke, klinische verbetering en ondersteunt zorgverleners in hun dagelijkse praktijk.’ Een klinische studie staat gepland voor volgend jaar om de effectiviteit van de tool te valideren op basis van objectieve metingen en ervaringen van zowel zorgverleners als patiënten. 'Dit is ook een belangrijke stap richting de integratie van deze technologie.'
Op lange termijn hoopt het het Erasmus MC de Consult Assistent regionaal beschikbaar te maken via de Digizorg alliantie. Dit zou de zorg toegankelijker en efficiënter maken. ‘Het brengt soms hoofdpijn en slapeloze nachten met zich mee, maar als we dit kunnen realiseren, ben ik ontzettend trots,’ zegt Robert.
