Anafylaxie (ernstige allergische reactie)

Anafylaxie is een acuut optredende, ernstige reactie van het afweersysteem die meestal wordt veroorzaakt door een allergie. Men spreekt van anafylaxie wanneer tegelijk of kort na elkaar tenminste twee van onderstaande symptomen optreden:

• Huid en slijmvliezen: jeuk, roodheid, vlekken of zwellingen
• Maagdarmkanaal: buikpijn, misselijk, braken, overgeven of diarree
• Luchtwegen: piepen, hoesten, benauwdheid
• Bloedcirculatie: slap worden, niet aanspreekbaar zijn
  OF
• Bij een plotselinge daling van de bloeddruk na contact met een stof waarvan bekend is dat de patiënt daarvoor allergisch is.

De meest voorkomende oorzaak van anafylaxie zijn allergieën. Het afweersysteem maakt dan allergische antistoffen (genaamd IgE) tegen een bepaalde stof van buitenaf.

Deze mestcellen kunnen ook actief worden zonder allergie. Het gaat dan om zeer zeldzame aandoeningen die gepaard gaan met herhaaldelijke anafylaxie, namelijk mastocytose en het mestcel activatie syndroom.

Stoffen (voeding of insectengif) waarvoor iemand allergisch is, zijn niet altijd te vermijden. Advies is om altijd een adrenaline autoinjectior (Epipen ®, Jext ®. Of Emerade ®) bij zich te dragen. Belangrijk is te weten wanneer en hoe deze pen te gebruiken.

Iemand met een voedselallergie moet ook weten hoe hij etiketten moet lezen. Het is verstandig een diëtist te bezoeken die in allergie gespecialiseerd is. De diëtist kan helpen uit te zoeken welk voedsel een risico kan zijn en of er tekorten ontstaan als deze voeding niet gegeten wordt.

Indien patiënt verwezen wordt naar de allergoloog dan zal indien nog niet bekend, onderzoek gedaan worden om de oorzaak van de anafylaxie te achterhalen. Er wordt middels bloedtesten of huidtesten (zie template huidpriktest) nagegaan of iemand allergisch is voor de verdachte stoffen (voedingsmiddelen, geneesmiddelen, insectengiffen).

Als deze allergie testen onvoldoende bewijjs opleveren dan kan vervolgens nog een zogenaamde provocatie test nodig zijn. Bij een provocatie test word een steeds grotere hoeveelheid van de de verdachte stof met tussenpauzes van een half tot 1 uur gegeven in een veilige omgeving in aanwezigheid van een ervaren arts. Provocatie testen worden ook gedaan om veilig alternatieve medicatie te vinden.

Op de polikliniek Allergologie krijgt u te maken met een internist-allergoloog, en vaak ook met een arts die aan het specialiseren is op het gebied van allergologie/immunologie. Deze arts wordt altijd gesuperviseerd door de verantwoordelijke allergoloog. Soms zal er een co-assistent aanwezig zijn, dit is een student geneeskunde. Tenslotte krijgt u te maken met poli-assistentes: Zij voeren huidtesten uit en helpen met het maken van eventuele vervolg afspraken.

• 

  Dr. P.L.A. van Daele

  internist-allergoloog-immunoloog

• 

  Drs. M.S. van Maaren

  internist-allergoloog-immunoloog

• 

  Dr. S.M. Rombach

  internist-allergoloog-immunoloog