Het belang van reuk
Ruiken speelt een belangrijke rol in ons dagelijks leven:
Conductief reukverlies
Door een afwijking of blokkade in de neus komen geurstoffen niet aan bij het reukslijmvlies. Oorzaken van een neusblokkade zijn bijvoorbeeld neuspoliepen, allergie of infectie.
Perceptief reukverlies
Geurstoffen komen wel aan, maar het reuksysteem functioneert niet. Een perceptief reukverlies is aangeboren of het gevolg van een virale bovenste luchtweginfectie (een flinke griep) of een neusbijholtenoperatie.
Minder vaak voorkomende oorzaken van een reukstoornis zijn:
- Het kunnen ruiken van aroma ’s vormt een belangrijke toevoeging aan de hoofdsmaken die wij kunnen waarnemen. Een reukstoornis wordt vaak samen genoemd met een smaakstoornis.
- Het kunnen ruiken van bijvoorbeeld rook, een gaslek of bedorven etenswaren, waarschuwt ons voor een onveilige situatie. Ons reukvermogen is dus ook belangrijk voor onze veiligheid.
- Op sociaal en emotioneel gebied kan geur een emotie of een bepaald gevoel van herkenning oproepen.
- Geur wordt zelfs genoemd in relatie tot de partnerkeuze.
- Een chefkok, brandweerman, sommelier of parfumeur kan zonder een goed reukvermogen zijn of haar werk niet optimaal uitvoeren.
Verschillende reukstoornissen
Er bestaan verschillende reukstoornissen, zoals:- anosmie: helemaal niet kunnen ruiken
- hyposmie: minder goed kunnen ruiken
- hyperosmie: overmatig waarnemen van geuren
- kakosmie: het vies of onaangenaam ervaren van een geur.
Oorzaak
Oorzaken van een reukstoornis zijn grofweg te verdelen in 'conductief' en 'perceptief' reukverlies.Conductief reukverlies
Door een afwijking of blokkade in de neus komen geurstoffen niet aan bij het reukslijmvlies. Oorzaken van een neusblokkade zijn bijvoorbeeld neuspoliepen, allergie of infectie.
Perceptief reukverlies
Geurstoffen komen wel aan, maar het reuksysteem functioneert niet. Een perceptief reukverlies is aangeboren of het gevolg van een virale bovenste luchtweginfectie (een flinke griep) of een neusbijholtenoperatie.
Minder vaak voorkomende oorzaken van een reukstoornis zijn:
- het inademen van giftige stoffen
- bijwerking van medicatie en ziekten zoals Alzheimer, Parkinson, depressie, schildklierziekten en suikerziekte.
Voorbereiding op het onderzoek
- Gebruik op de dag van de reuktesten geen parfum of aftershave.
- 15 minuten voor de reuktesten mag u niet meer eten en drinken. Water mag wel.
- Voorafgaand aan uw bezoek mag u geen kauwgom kauwen en niet roken.
Over dit onderzoek
Met een vraaggesprek, een onderzoek van de neus en reuktesten probeert de kno-arts te achterhalen welke reukstoornis u heeft. Het onderzoek van de neus gebeurt met een flexibel slangetje waarin een lamp en een camera zitten. Dit onderzoek vindt plaats zonder verdoving en wordt doorgaans goed verdragen. Afhankelijk van uw situatie krijgt u 1 of 2 reuktesten. De doktersassistente van de polikliniek keel -, neus- en oorheelkunde voert de testen uit.
Reuktest
Tijdens deze reuktest ruikt u aan een geurstift en wijst u op een kaartje met 4 verschillende geuropties aan wat u denkt te ruiken. Het is belangrijk dat u altijd 1 antwoord geeft, ook als dat voor u betekent dat u moet gokken. Dit is nodig om de uitslag van de test goed te berekenen. Hierbij is rekening gehouden met de kans dat u een antwoord goed gokt.De uitslag
Na afloop van de testen, bespreekt de kno-arts de uitslagen met u. Afhankelijk van de vastgestelde oorzaak, krijgt u een advies op maat. Belangrijk om te weten is dat we bij 15 tot 20% van de patiënten geen oorzaak voor de geurstoornis kunnen vinden. In dat geval spreken we van een idiopathische (= onbekende oorzaak) reukstoornis.
Meer informatie
Anosmie Vereniging Nederland
www.ruikenenproeven.nl
Nederlandse Vereniging voor KNO-heelkunde
www.kno.nl/index.php/patienten-informatie/neus/reuk
www.ruikenenproeven.nl
Nederlandse Vereniging voor KNO-heelkunde
www.kno.nl/index.php/patienten-informatie/neus/reuk
Contact
Polikliniek Keel-, neus- en oorheelkunde (KNO):
- (010) 704 01 20. Bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 08.00 uur tot 16.30 uur.
- afsprakenkno@erasmusmc.nl