Lichen sclerosus bij meisjes

Lichen sclerosus (LS) is een chronische huidaandoening aan de vulva en de anus. Vulva is de medische term voor het uitwendige geslachtsorgaan van de vrouw. Heel zelden komt LS ergens anders voor op de huid. Dit wordt dan extra-genitale LS genoemd.

LS komt op elke leeftijd voor. Op kinderleeftijd is de aandoening zeldzaam. Op volwassen leeftijd komt de huidaandoening vaker voor. LS lijkt meer voor te komen bij jongens dan bij meisjes.

Oorzaak

De oorzaak van LS is onbekend. Er zijn aanwijzingen dat het een auto-immuunziekte is. Bij een auto-immuunziekte vallen ontstekingscellen het eigen weefsel aan. LS komt vaker voor als het kind of de ouder een andere auto-immuunziekte heeft, zoals problemen aan de schildklier, reuma of suikerziekte. Mogelijk speelt erfelijkheid ook een rol. LS is niet besmettelijk.

Symptomen en gevolgen

De belangrijkste klachten van LS zijn jeuk, pijn en branderigheid. De jeuk leidt tot krabben, ook vaak onbewust in de slaap. Daardoor kunnen oppervlakkige wondjes ontstaan. Als urine langs deze wondjes stroomt, kan het plassen pijnlijk aanvoelen. Daarnaast hebben kinderen soms last van verstopping van de darmen (obstipatie) of buikpijn. Dit komt voornamelijk doordat ze ontlasting ophouden, doordat het poepen pijnlijk is door wondjes bij de anus.

Soms hebben kinderen juist helemaal geen klachten, maar wél uitgebreide huidafwijkingen. Kenmerkend voor LS is een witte verkleuring van de huid van de vulva. Vaak is de huid rondom de anus ook aangedaan. Daarnaast kunnen er bruine vlekken, rode vlekken of kleine bloedinkjes aanwezig zijn. Als LS niet (tijdig) behandeld wordt, kunnen er door de ontsteking verklevingen ontstaan. De vorm van de vulva verandert hierdoor. De binnenste schaamlippen kunnen dan bijvoorbeeld niet goed uitgroeien of juist krimpen. LS komt niet voor in de vagina.

We stellen de diagnose LS door te kijken naar de huid. In het beginstadium kan het soms moeilijk zijn om een zekere diagnose te stellen. Dan nemen we soms een stukje huid weg (een biopt) onder plaatselijke verdoving voor microscopisch onderzoek.

LS is een chronische huidaandoening. Het lukt daarom niet om LS te genezen. Wel kunnen we met de juiste behandeling de klachten bijna altijd onder controle brengen. De behandeling bestaat uit een sterke corticosteroïd-bevattende zalf, in combinatie met een vette zalf. Verder raden we aan om niet te lang en te heet te douchen en om geen zeep te gebruiken bij de vulva.

Wat is het doel?

De 2 belangrijkste doelen van de behandeling zijn:

1. Het wegnemen van de jeuk en/of pijn.
2. De voortgang van het ziekteproces remmen of stoppen.

Lange termijn

Over de lange termijn is nog veel onbekend. Er zijn aanwijzingen dat ongeveer 30% van de meisjes met LS over de aandoening heen groeit na de puberteit. De rest van meisjes houdt in meer of mindere mate last van de aandoening. Op volwassen leeftijd is de kans op huidkanker bij ernstige of onvoldoende behandelde LS 3 tot 5 procent. Op kinderleeftijd komt huidkanker bij LS niet voor.

Tieners

LS kan leiden tot problemen met seks of relaties. Hierdoor kunnen spanningen ontstaan in het dagelijks leven. Wanneer uw kind het lastig vindt om met deze huidaandoening om te gaan, raden we aan om hulp te zoeken bij een psycholoog of seksuoloog.

Speciaal spreekuur in het Erasmus MC Sophia

In het Erasmus MC Sophia komen veel kinderen met LS in het Centrum voor Kinderdermatologie. Kinderen met complexe vormen van LS bezoeken een speciaal combinatie-spreekuur met zowel een (kinder)dermatoloog en een kindergynaecoloog. We werken ook nauw samen met de polikliniek DermaHaven.

Wanneer contact opnemen?

Het is belangrijk om de huidafwijkingen goed in de gaten te houden. Kinderen kunnen meekijken met een handspiegel. Als de klachten toenemen of de huidafwijkingen uitbreiden, is het belangrijk contact op te nemen met de behandelend arts.

Sophia Kinderziekenhuis - Centrum voor Kinderdermatologie
Bezoekadres Sophia: Dr. Molewaterplein 40, 3015 GD Rotterdam, ingang Wytemaweg
Tel 010 703 73 80
Mail: bo.sophia@erasmusmc.nl
www.huidhuis.nl
www.erasmusmc.nl/sophia/patientenzorg/specialismen/kinderdermatologie

Patiëntenvereniging Lichen Sclerosus: https://www.lsnederland.nl/kinderen-en-ls/