Hypospadie

Ongeveer 1 op de 250 jongens wordt geboren met hypospadie.

Hypospadie is een afwijking van de penis. Het plasgaatje zit dan niet op de top van de eikel, maar is dan lager op de penis gelegen. Soms zit het plasgaatje net iets lager op de eikel. Maar het kan ook verder naar onder zitten op de schacht van de penis. Of tussen de balzak. Meestal ziet de voorhuid er ook anders uit. Ook staat de penis vaak krom.

Hypospadie ontstaat tijdens de zwangerschap. Rond de 2e en 3e maand van de zwangerschap, maken de zaadballen van de ongeboren jongen dan tijdelijk minder mannelijke hormonen aan. Waarom dit gebeurt is vaak niet bekend. Hierdoor wordt de plasbuis niet goed aangelegd en ontstaat een hypospadie.

Bij ongeveer 20% van de jongens met hypospadie, hebben meer jongens in de familie hypospadie. Waarschijnlijk is er dan een erfelijke oorzaak, maar meestal kunnen we dit niet aantonen. Verder bestaan er veel zeldzame aandoeningen waarbij hypospadie een onderdeel van de aandoening is.

De plaats van het plasgaatje verschilt per kind. Bij de lichte vorm zit het plasgaatje net onder de gewone plek. Bij de ernstige vorm kan het plasgaatje tussen de balzak zitten. Het kan ook ergens daar tussenin zitten.

Bij hypospadie staat de penis ook vaak krom. Het verschilt per kind hoe krom de penis staat.

Als het plasgaatje aan de bovenkant van de penis zit, noemen we dat geen hypospadie. Dat noemen we epispadie.

Een behandeling is niet altijd nodig. Bij een lichte vorm van hypospadie zijn er soms zo weinig afwijkingen dat een operatie niet nodig is.

Is de afwijking duidelijk te zien of staat de penis krom? Dan kunt u kiezen voor een operatie.

De operatie kan op verschillende leeftijden worden uitgevoerd.

Babyleeftijd

Bij een baby doen we de operatie het liefst tussen de 6 en 12 maanden. Een voordeel is dat de baby de operatie en de nazorg zich later niet meer zal herinneren.

Als er een hersteloperatie nodig is van een complicatie, kunnen we dit pas op kinderleeftijd doen. Dat is een nadeel van een operatie op babyleeftijd.

Kinderleeftijd

Bij een jong kind doen we de operatie het liefst vanaf 5 tot 7 jaar, of ouder. Het verschilt per kind wat de beste leeftijd is. Een ouder kind snapt beter wat er gaat gebeuren, hierdoor zal de operatie minder stressvol zijn. Een ouder kind kan zich ook beter aan de nazorg houden en makkelijker rust houden. Dit is belangrijk voor een goede wondgenezing.

12 jaar of ouder

Een kind van 12 jaar of ouder mag zelf meebeslissen over een behandeling. Door met de operatie te wachten tot uw kind 12 is, kan uw kind mee beslissen of hij de operatie wil.

Vanaf de puberteit bestaat er een hoger risico op complicaties. Dit komt waarschijnlijk door de sterkere (nachtelijke) erecties. Hierdoor komt er meer spanning op de net geopereerde nieuwe plasbuis en huid.

Het doel van een hypospadie operatie is meestal:

• Een nieuw uiteinde van de plasbuis maken, zodat het plasgaatje op de eikel komt te liggen.
• Een zo normaal mogelijk uiterlijk van de penis.
• Het recht maken van een eventuele verkromming.

Voor de operatie

We bespreken met u of de operatie in dagbehandeling gedaan kan worden, uw kind mag dan dezelfde dag naar huis. Het kan ook zijn dat we uw kind meerdere dagen opnemen in het ziekenhuis.

We vragen soms om uw toestemming om foto’s te maken voorafgaand aan de operatie. Deze doen we in het dossier van uw kind. Zo kan uw zoon op latere leeftijd zien hoe het er uit zag voor de operatie.

Tijdens de operatie

Tijdens de operatie is uw kind onder algehele narcose. Dit betekent dat uw kind slaapt en niks van de operatie merkt. De meest gebruikte operatietechniek is als volgt:

1. Op de afbeelding ziet u de penis voor de operatie.
2. We maken een stukje weefsel van de eikel los om hier een nieuwe plasbuis van te maken.
3. De nieuwe plasbuis wordt gemaakt door dit weefsel rondom een kunststof buisje te sluiten.
4. Om de nieuwe plasbuis te beschermen gebruiken we een onderhuids laagje weefsel dat we van de voorhuid af halen.
5. Dan hechten we de eikel weer aan elkaar.
6. Als laatste stap sluiten we de huid. Als er een huidtekort is aan de onderkant moeten we soms de afwijkende voorhuid gebruiken. De rest van de afwijkende voorhuid zullen we verwijderen. De penis ziet er dan uit alsof deze besneden is. Ook steekt er een kunststof buisje uit de penis.

Aan het einde van de operatie doen we een verband om te penis.

Bij een baby komt de plas uit het kunststof buisje, in de luier.

Bij kinderen boven de 5 plaatsen we meestal een extra buisje (katheter) in de blaas via de onderbuik. Hierdoor komt de plas naar buiten. Er zit bij hen een knoopje in het kunststof buisje uit de penis.

Bij de meeste jongens met hypospadie kan de operatie in 1 keer gedaan worden. Als het plasgaatje erg laag ligt, zijn soms 2 operaties nodig. Dit is bij ongeveer 10 tot 15% van de jongens. De 2e operatie is minstens een half jaar na de eerste operatie. We bespreken dit vooraf met u op de polikliniek.

Als u een sluiting (reconstructie) van de voorhuid wenst, dan gaan wij na of dit mogelijk is en bespreken wij de voor- en nadelen met u. Een voorhuid reconstructie kan bij een milde vorm van hypospadie zonder verkromming of verdraaiing (torsie) van de penis. Als u wilt verwijzen wij u naar een centrum voor voorhuidreconstructie.

Na de operatie

2 tot 5 dagen na de operatie verwijderen we het verband van de penis.

5 tot 7 dagen na de operatie verwijderen we het kunststof buisje in de nieuwe plasbuis. Als uw kind een katheter in de onderbuik heeft, verwijderen we die nadat uw zoon goed geplast heeft.

We doen tijdens de operatie ons uiterste best voor een zo goed mogelijk resultaat voor uw zoon. Toch kan het zijn dat uw zoon een complicatie krijgt. Bijvoorbeeld een ‘lekje’ in de nieuwe plasbuis, dit heet een fistel. Soms gaat ook het uiteinde van de nieuwe plasbuis open. Dit heet een dehiscentie. Uw kind heeft dan een 2e operatie nodig.

Het risico op een complicaties is ongeveer 10-15% bij de meest voorkomende vorm van hypospadie.

Uw kind komt op controle 3-6 maanden na de operatie. En ook op de leeftijd van 5, 10 en 15 jaar. Tijdens de controles kijken we naar het resultaat van de operatie. De kinderuroloog kijkt of er geen complicaties zijn ontstaan.

Op de leeftijd van 5, 10 en 15 jaar doen we ook een ‘plasstraal’-meting. Dit heet een Flowmetrie. Bij dit onderzoek meten we hoeveel uw kind plast, de kracht van de straal en de tijdsduur.

Als u nog vragen heeft over de behandeling van hypospadie in het Erasmus MC - Sophia Kinderziekenhuis? U kunt dit altijd bespreken met uw kinderuroloog op de polikliniek.

• Telefoonnummer Kinderurologie: 010 703 65 59