Naar topnavigatiemenu Naar hoofdnavigatiemenu Naar hoofdinhoud

Dure geneesmiddelen

Sommige geneesmiddelen zijn erg kostbaar. Deze worden "add-on geneesmiddelen" genoemd, of in de volksmond “dure geneesmiddelen (DGM)”. Denk bijvoorbeeld aan bepaalde medicijnen tegen kanker of zeldzame aandoeningen. Een bekend voorbeeld van een geneesmiddel dat niet als duur geneesmiddel wordt gezien, is paracetamol. Hoewel dure geneesmiddelen maar een klein deel betreffen van alle geneesmiddelen, lopen de kosten van deze middelen fors op: van 2,6 miljard in 2020 naar 2,7 miljard in 2024. Dit is een toename van ruim 6%.

Maatschappelijke rol van het Erasmus MC

De Nederlandse zorg komt steeds meer onder druk te staan. Mensen worden steeds ouder en het aantal behandelopties groeit. Hierdoor ontstaat er een tekort aan voldoende zorgverleners. Tegelijkertijd stijgen de kosten van geneesmiddelen en wordt de belasting van de zorg op het milieu steeds groter.

Er is actie nodig om de zorg voor iedereen in Nederland goed en toegankelijk te houden en om de belasting op het milieu te beperken. Daarom is er in het Erasmus MC veel aandacht voor het doelmatiger inzetten van dure geneesmiddelen.

Een voorbeeld: Voor medicijnen tegen kanker werken we samen met andere ziekenhuizen om deze middelen zo goed mogelijk te gebruiken. We doseren deze middelen zo laag en kort mogelijk, met behoud van effectiviteit, maar met minder bijwerkingen en minder ziekenhuisbezoeken. Ook doen we heruitgifte van ongebruikte medicijnen, zowel van infusen als van orale toedieningen. Er wordt ook veel onderzoek gedaan naar doelmatiger gebruik van dure geneesmiddelen bij andere specialismen zoals Maag-, Darm- en Leverziekten, Longgeneeskunde en Immunologie. Lees hier meer.

Door samenwerking met verschillende afdelingen en ziekenhuizen dragen we allemaal bij aan het toegankelijk houden van onze zorg.

Vergoeding

Dure geneesmiddelen worden apart gedeclareerd en staan daarom los vermeld op de ziekenhuisfactuur. Andere geneesmiddelen vallen onder het zorgtraject van de behandelend specialist (DBC) en worden niet apart genoemd op de factuur. Voor meer informatie over DBC, zie de website van de Zorgwijzer.

Of een duur geneesmiddel wordt vergoed, hangt af van meerdere factoren, waaronder:

  • het middel,
  • de aandoening waarvoor het wordt voorgeschreven,
  • en de voorwaarden van uw zorgverzekering.

De vergoeding kan dus per patiënt verschillen. Wilt u weten of een bepaald middel binnen uw pakket valt? Neem dan contact op met uw zorgverzekeraar. Zij kunnen u het beste informeren over de mogelijkheden binnen uw polis.

Klinische studies

In klinische studies wordt de werking en veiligheid van nieuwe geneesmiddelen onderzocht. Voor deze studies gelden strenge wetten en regels. Patiënten kunnen in sommige gevallen vrijwillig deelnemen aan een klinische studie. Zij krijgen dan een nieuw duur geneesmiddel binnen de betrokken klinische studie.

Als er mogelijkheden zijn voor deelname aan een klinische studie, dan zal de arts de patiënt hier uitgebreid over informeren. Deelname aan een klinische studie is altijd vrijwillig.

Kijk op deze pagina voor een overzicht van de klinische studies in het Erasmus MC.

Voorbeelden van dure geneesmiddelen

Oncolytica

Oncolytica zijn geneesmiddelen die worden ingezet om kanker te behandelen. Vooral nieuw ontwikkelde oncolytica kunnen erg duur zijn. Een voorbeeld van dure oncolytica zijn doelgerichte therapieën.

Wat is doelgerichte therapie?

Doelgerichte therapie werkt tegen bepaalde eigenschappen van kankercellen, bijvoorbeeld door een eiwit van de kankercel te blokkeren. Doordat doelgerichte therapieën specifiek gericht zijn op het tumorweefsel, is er minder schade aan gezond weefsel. Hierdoor zorgt doelgerichte therapie over het algemeen voor minder bijwerkingen dan chemotherapie.

Stamceltransplantatie

Sommige kankersoorten, zoals acute leukemie en lymfeklierkanker, kunnen we behandelen met een stamceltransplantatie. Bij een stamceltransplantatie krijgt een patiënt stamcellen toegediend. Deze stamcellen kunnen van de patiënt zelf zijn (autologe stamceltransplantatie) of van een donor (allogene stamceltransplantatie).

CAR-T-celtherapie

Sinds enkele jaren kunnen een aantal kankersoorten worden behandeld met CAR-T-celtherapie. Bij deze therapie worden de afweercellen van de patiënt zo bewerkt dat ze de kankercellen aanvallen en opruimen.

Hoe werkt CAR-T-celtherapie?

Bij CAR-T-celtherapie worden er witte bloedcellen van een patiënt afgenomen. Deze witte bloedcellen zijn betrokken bij de afweer van het lichaam. Nadat de bloedcellen zijn afgenomen worden ze in het laboratorium bewerkt door een specifiek gen in te bouwen. Dit gen zorgt ervoor dat de witte bloedcellen de kankercellen gaan aanvallen en opruimen. De bewerkte witte bloedcellen worden weer toegediend aan de patiënt.

Op de pagina 'CAR-T-celtherapie' leest u meer over deze behandeling.

Weesgeneesmiddelen tegen zeldzame aandoeningen

Weesgeneesmiddelen zijn medicijnen tegen ernstige, zeldzame aandoeningen. In de meeste gevallen gaat het om levensbedreigende ziektes, die niet op een andere manier te behandelen zijn en voornamelijk bij kinderen voorkomen.

Voorbeelden van ziektes die worden behandeld met weesgeneesmiddelen zijn de ziekte van Pompe en mucopolysaccharidoses (MPS).

Vergoeding van weesgeneesmiddelen

Geneesmiddelen worden alleen vergoed wanneer uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat het middel effectief is. Voor weesgeneesmiddelen geldt dat maar weinig patiënten aan de betreffende ziekte lijden, waardoor de wetenschappelijke onderbouwing van de effectiviteit beperkt is.

Om onderzoek naar geneesmiddelen voor zeer zeldzame ziektes te stimuleren, is in 2000 in Europa het weesgeneesmiddelenbeleid ingevoerd. Dit beleid maakt het toch mogelijk om medicijnen voor zeldzame en ernstige ziektes te ontwikkelen en te vergoeden. In Europa zijn sinds 2000 meer dan 260 geneesmiddelen als weesgeneesmiddel geregistreerd. Bekijk hier een overzicht van deze geneesmiddelen.

Stollingsfactoren

Patiënten met stollingsstoornissen worden behandeld met stollingsfactoren. Deze factoren worden vaak door middel van een injectie toegediend.

Stollingsstoornissen

Bij stollingsstoornissen stolt het bloed minder goed, waardoor patiënten meer last hebben van bloedingen. Zo ontstaan er sneller blauwe plekken. Na een verwonding zijn er lange bloedingen en bij ernstige vormen van stollingsstoornissen kunnen er bloedingen in spieren en gewrichten ontstaan. Stollingsstoornissen zijn nog niet te genezen, maar tegenwoordig wel goed te behandelen.

Hemofiliebehandelcentrum

Het Erasmus MC Hemofiliebehandelcentrum is een van de grootste hemofiliebehandelcentra van Nederland. Hier worden patiënten met verschillende stollingsstoornissen, zoals hemofilie en von Willebrandziekte, behandeld.

Biologicals

Biologicals zijn geneesmiddelen die worden geproduceerd met biotechnologie. Dit betekent dat er bij de productie gebruik wordt gemaakt van menselijke of dierlijke eiwitten. Biologicals remmen de werking van ontstekingseiwitten of afweercellen. Deze geneesmiddelen worden daarom gebruikt tegen auto-immuunziekten zoals reumatoïde artritis, de ziekte van Crohn en psoriasis, maar werken ook bij sommige vormen van kanker.

Biosimilars

Sommige biologicals worden door meerdere fabrikanten gemaakt. Biologicals met dezelfde werkzame stof worden biosimilars genoemd. De kosten van verschillende biosimilars binnen één groep kunnen verschillen, terwijl de kwaliteit en effectiviteit gelijk zijn. In sommige gevallen wordt ervoor gekozen om op een goedkoper merk over te stappen. De voorschrijver bespreekt dat altijd eerst met de patiënt.