Luchtwegstenose

Wat is deze aandoening?

Een luchtwegstenose heet ook wel laryngotracheale stenose of subglottische stenose. Dit betekent dat er een vernauwing (stenose) hoog in de luchtpijp (trachea) zit, ter hoogte van het strottenhoofd (de larynx). Hierdoor heeft uw kind het benauwd. Ook kan de vernauwing een duidelijk hoorbare ademhaling veroorzaken bij uw kind.

Een luchtwegstenose komt niet veel voor, maar exacte aantallen ontbreken. De meest voorkomende oorzaak is littekenvorming door een beademingsbuisje (een tube). Dit is meestal bij kinderen die te vroeg zijn geboren. De littekens zorgen voor de vernauwing of zorgen ervoor dat de stembanden niet goed open kunnen gaan tijdens het ademen. De aangeboren variant is zeer zeldzaam. Dan is de luchtweg tijdens de ontwikkeling in de baarmoeder niet goed aangelegd.

Een belangrijk verschil tussen de vernauwingen is of de stembanden ook problemen hebben. Als de vernauwing of littekens bij de stembanden zitten, is de behandeling vaak lastiger en maken we vaak gebruik van een siliconenstent na een open luchtwegoperatie.

Meestal ontstaat een vernauwing omdat een kind is beademd met een buisje in de luchtpijp. Dit gebeurt bijvoorbeeld omdat een kind te vroeg werd geboren. Maar een luchtwegstenose kan ook aangeboren (congenitaal) zijn. Dit kan komen door een syndroom met meerdere klachten of als enige klacht. 

Benauwdheid

Door de luchtwegstenose heeft uw kind het benauwd. Ook kan de vernauwing een duidelijk hoorbare ademhaling veroorzaken bij een kind.

Tracheacanule

Bij een ernstige vernauwing kan een kind afhankelijk zijn van een zogenaamde tracheacanule. Dat is een buisje dat via de hals in de luchtpijp loopt. Hier kunnen patiënten doorheen ademen. Leven met een tracheacanule is zwaar voor kinderen en voor ouders/verzorgers, die altijd klaar moeten staan voor de verzorging.

Bij klachten van benauwdheid zal in veel gevallen een kijkoperatie (scopie) gedaan worden, om de oorzaak van de benauwdheid vast te stellen. Bij oudere kinderen is het vaak mogelijk een longfunctie te doen, waarbij we informatie verkrijgen over de luchtstroom bij in- en uitademing.

In zeldzame gevallen worden CT- of MRI-scans gemaakt om meer informatie te krijgen over de situatie. Bij klachten van benauwdheid tijdens de slaap wordt een ademhalingsonderzoek in slaap verricht (een polysomnografie (PSG) of multikanaalsregistratie (MKR).

In geval van een luchtweg-stenose bepaalt de ernst van de vernauwing welke behandeling het beste geschikt is. Milde vernauwingen worden over het algemeen behandeld met kijkoperaties (endoscopische operaties). Mogelijkheden hierbij zijn:

• Microscopische chirurgie van het strottenhoofd.
• Laserchirurgie van het strottenhoofd.
• Dilatatie van een vernauwing.

In geval van een ernstige vernauwing is het vaak nodig om uitgebreidere operaties te doen, waarbij via de hals wordt geopereerd. Mogelijkheden hierbij zijn:

• Reconstructie van de bovenste luchtweg (laryngotracheale reconstructie (LTR)).
  Hierbij wordt lichaamseigen kraakbeen gebruikt om de luchtpijp ruimer te maken. Voor het kraakbeen wordt meestal een van de ribben gebruikt.
• Resectie van de bovenste luchtweg (cricotracheale resectie, ofwel: CTR).
  Hierbij wordt het vernauwde deel van de luchtpijp verwijderd en de twee overgebleven gezonde delen worden weer aan elkaar gehecht.
• Beide ingrepen kunnen worden gevolgd door een periode van enkele dagen beademing met een tube, of een langere periode van stenting waarbij gebruik gemaakt wordt van een siliconen stent die op een zilveren canule rust.

Het Kinderluchtwegteam in het Erasmus MC Sophia is als enige in Nederland in staat om alle mogelijke onderzoeken en chirurgische behandelingen voor complexe luchtweg-stenoses te bieden voor kinderen. Daarnaast heeft het Kinderluchtwegteam Sophia al vele decennia ervaring met deze complexe aandoeningen. Om deze reden is het als enige Nederlandse centrum opgenomen in de internationale lijst voor center of excellence voor laryngotracheale stenose.

Het Kinderluchtwegteam bestaat uit KNO-artsen, kinder-intensivisten, kinderlongartsen, kinderchirurgen, thoraxchirurgen, logopedisten, gespecialiseerde verpleegkundigen en een physician assistant.

Met de kinder-KNO-arts zult u het meeste contact hebben, waarbij de andere leden van het team afhankelijk van de situatie meer of minder in beeld zullen zijn.