Aandoening

Blaaskanker

Urotheelcelcarcinoom

Urotheelkanker is een kwaadaardige tumor die ontstaat in de binnenbekleding van de urinewegen (‘urotheel’). Blaaskanker is de meest voorkomende vorm, de belangrijkste risicofactor is roken en de bloed plassen is de belangrijkste klacht waarmee de patient naar de dokter gaat.

Over deze aandoening

Wat is het?

Bloed plassen is de meest voorkomende klacht bij kanker van de urinewegen, maar het is ook mogelijk dat u veel vaker moet plassen dan normaal. Als u zelf bloed in uw urine ziet, is dit altijd een reden om naar de huisarts te gaan.

Als er een tumor in de urinewegen is, kunnen de nieren mogelijk minder goed functioren. Ook de blaas kan soms slecht leeg komen. Daarom is het soms nodig een slangetje in de blaas (katheter) of de nieren (nefrostomiekatheter) te geven. Patiënten hebben dan een zakje aan het lichaam waar de urine in afloopt.

Hoe vaak komt het voor?

In Nederland krijgen ongeveer 7000 patienten per jaar de diagnose blaaskanker. Urotheelkanker van de urineleider en nierbekken is veel zeldzamer en komt bij 400 patienten per jaar voor.

Informatie

Op de volgende sites is veel informatie te vinden over blaaskanker:

Levenmetblaasofnierkanker

Kanker

Allesoverurologie

Patient op behandeltafel van arts

Soorten

De meest voorkomende vorm van kanker van de urinewegen (90%) is urotheelcarcinoom (kanker van de bekleding van de urinewegen, het urotheel). Zeldzamere vormen zijn plaveiselcelcarcinoom (6-8%), adenocarcinoom (1%) en neuro-endocrien blaascarcinoom (1-2%).

Oorzaak

Over de oorzaken van blaaskanker is nog weinig bekend. Wel hebben sommige mensen een hoger risico op blaaskanker:

Rokers hebben ongeveer drie keer zoveel kans op blaaskanker dan niet-rokers.
Mensen die veel in aanraking zijn geweest met bepaalde chemische stoffen hebben ook een groter risico op blaaskanker. Het gaat dan om stoffen die veel gebruikt werden in de textiel-, plastic-, kleurstoffen- en rubberindustrie.
Mensen met een chronische irritatie van de blaas hebben ook een groter risico op blaaskanker. Dit kan bijvoorbeeld ontstaan door chronische urineweginfecties, nier- en blaasstenen of de aanwezigheid van een permanente verblijfskatheter.
Blaaskanker is niet erfelijk. Wel kan blaaskanker vaker in één familie voorkomen. Als blaaskanker bij twee van uw familieleden in de eerste lijn (vader, moeder, broer en/of zus) is vastgesteld, bespreek dit dan met uw huisarts. De huisarts kan u adviseren over een erfelijkheidsonderzoek.

dna streng

Symptomen en gevolgen

Bloed plassen is het meest voorkomende symptoom bij blaaskanker. Het is mogelijk dat u ook pijn heeft bij het plassen of veel vaker moet plassen.
U kunt ook klachten krijgen die niet door de tumor zelf veroorzaakt worden, maar door een reactie van het lichaam op de tumor:

aanhoudende koorts
een gevoel van lusteloosheid
lang moe zijn zonder duidelijke redenen
's nachts zweten
onverklaarbaar gewichtsverlies
verlies van eetlust

Bovenstaande symptomen wijzen niet altijd direct op blaaskanker. Maar als u deze klachten heeft, is het wel verstandig om naar uw huisarts te gaan. Als u zelf bloed in uw urine ziet, is dit altijd een reden om naar de huisarts te gaan.

Wat wij voor u doen

Onderzoek en diagnose

U kunt de volgende onderzoeken verwachten:

MRI-scan
CT-scan
Renogram (in de patiëntenfolder van nucleair geneeskundige onderzoeken waarnaar deze link leidt, kunt u informatie vinden over de renogram).
Cystoscopie

Behandeling

Blaasspoeling met medicijnen (zie folder onderaan deze pagina).
Chemotherapie
Radiotherapie (zie folder onderaan deze pagina).

Bestraling blaas

Immunotherapie

Operatie

Transurethrale resectie (TUR, zie folder onderaan deze pagina).
Operatie
- Blaasverwijdering met vorming van een urine-uitgang (Urinestoma volgens Bricker, zie folder onderaan deze pagina).
- Blaasverwijdering met vorming van een kunstblaas (Neoblaas, zie folder onderaan deze pagina).

Blaasverwijdering

Met wie heeft u te maken?

Bij de behandeling van blaaskanker en kanker van de hogere urinewegen zijn drie specialisten van drie verschillende specialismen betrokken; de uroloog, de internist-oncoloog en de radiotherapeut. De internist-oncoloog geeft behandelingen met chemotherapie en immunotherapie).

Blaaskankercentrum

Het Blaaskankercentrum van het Erasmus MC Kanker Instituut is een van de grootste multidisciplinaire kankercentra in Nederland. Op één dag vinden noodzakelijke onderzoeken plaats en worden patiënten gezien door uroloog, internist-oncoloog en radiotherapeut. Aan het eind van de dag worden alle patiënten in het team besproken en binnen 24 uur worden de patiënten geïnformeerd over het behandelplan. Het Blaaskankercentrum is daarmee uniek in zijn soort.

In het filmpje hieronder vertelt een patient over zijn behandeling van uitgezaaide blaaskanker.

Naast het leveren van topzorg zijn de betrokken afdelingen al decennia betrokken bij de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van blaaskanker: van de behandeling en onderzoek van niet-spierinvasieve ziekte tot de ontwikkelingen met chemotherapie. Recent zijn daar immunotherapie bij spierinvasieve blaaskanker en behandeling van uitgezaaide blaaskanker bij gekomen, al dan niet na terugkeer van ziekte na eerdere behandeling.

Een patient vertelt hieronder over zijn behandeling van niet-spierinvasieve blaaskanker. Hierbij zitten de kankercellen alleen in het slijmvliesweefsel van de blaas.